Onderwerp: vragen over Sabb 10 PK

Goededag,

Ik heb net een ander zeiljachtje gekocht. Hierin staat een Sabb 10PK met omkeerbaare schroef.
De motor is opzich in goede staat. Start direct, rookt niet.
toch heb ik een vraag over de motor.
kan je de spoed van de schroef in elke stand verstellen?? of aleen max vooruit en max achteruit??
Kan het verstellen alleen bij min toerental van de motor of bij elk toerental?
volgens de vorige eigenaar zet je de motor uit door de gashendel helaaml dicht te drukken. Een kennis van mij heeft net zo'n motor in zijn boot staan en bij hem is dat ook zo.
Zelf vind ik dit vreemd. Als je de gashandel perongeluk te veel dicht zet slaat de motor immers af!!
zijn er nog specifieke zaken waarik op moet letten bij deze motor??
Deze motor ie je veel in oudere zeiljachten dus wellicht is er iemand die me wat info kan geven.

groeten,

Christer

Christer schreef : Je kunt de spoed van de schroef in elke gewenste stand zetten.
Daarmee regel je je vaarsnelheid. De motor laat je dan op een constant toerental draaien. Heb je ook geen probleem dat je de motor per ongeluk stop zet.
Tijdens manouevreren gebruik je een hoog toerental en bedien je alleen de verstelling van de schroefspoed.
Als je een traject vaart kun je een toerental en spoed kiezen waarbij de motor lekker rustig loopt.Wel oppassen dat de motor niet heel langzaam loopt met de spoedverstelling op maximum.
Eigenlijk een ideale aandrijving voor een boot!

Christer schreef : Het is inderdaad een soort van klassieke opstelling en ook wel eentje met een gebruiksaanwijzing.
Ik heb vroeger vaak meegevaren op een boot waar een ééncilinder Sabb met een omkeerschroef in stond. Bij omschakelen werd het gas vrijwel dichtgezet en werd de omkeerschroef van de ene uiterste stand in de ander gezet, voor zover ik me herinner. Of er tussenstanden mogelijk zijn weet ik niet. Het lijkt me ook niet zo zinvol. Werkt eigenlijk alleen goed als de spoed zich continue zou aanpassen aan het toerental, bijvoorbeeld. Handmatig is dat nauwelijks te bereiken, denk ik.
Wat ik nog wel weet is dat de Sabb buitengewoon langzaam op toeren kwam, na schakelen van voor- naar achteruit. Op het laatste moment even snel remmen met een stoot gas achteruit is er dus niet bij. Er moet rustig en weloverwogen worden gemanouevreerd.
Ook staan motoren met een verstelbare schroef vaak star opgesteld, dus niet op rubberblokken. De schroefasinstallatie bij een verstelbare schroef verdraagt geen motorblok dat op rubberblokken staat te schudden.
Dat houdt in dat de motor veel trillingen op het schip overbrengt. Soms begon de verstaging van de mast mee te trillen met een flinke uitslag..
Aan het trillen van de motor is soms wat te verbeteren door de contragewichten die op de krukas zitten te verstellen. Dat is wel een klusje voor iemand met verstand van zaken.

--
stegman

douwe schreef : Bij de voorgestelde gang van zaken blijk de motor natuurlijk niet op hetzelfde toerental draaien. Als de spoed wordt vergroot, zal het toerental dalen, omdat de motor zwaarder wordt belast. Maar bij van voor naar achteruit gaan is er misschien wat voor te zeggen omdat je vermijd dat de motor eerst weer helemaal op toeren moet komen nadat het gas is dichtgezet
Zoals ik hieronder schrijf; ik heb een beperkte ervaring met deze combinatie en weet eigenlijk niet ècht goed wat de beste werkwijze is, maar 'ideaal' lijkt me een tikkeltje overdreven. Je ziet het niet voor niks alleen nog maar op boten van een zekere leeftijd.
Maar goed. Christiaan moet gelukkig worden van deze boot, dus laat ik niet te negatief doen. Ik denk wel dat hij vooral gelukkig wordt van veel zeilen en zo min mogelijk motoren.. Maar dat geldt voor ons allemaal, eigenlijk.

--
stegman

lodewijk stegman schreef : Wanneer je de schroef versteld zorgt de regulateur op de brandstofpomp er voor dat de motor hetzelfde toerental behoudt.
Hetzelfde wanneer je met een gewone keerkoppeling dikke wind mee of tegen krijgt,dan houdt de regulateur het met je brandstofhandel ingestelde toerental ook vast!
Op grote schepen en vooral op sleepboten wordt de verstelbare schroef zeer veel toegepast.

je komt de verstelbare schroef ook veel tegen op (wat oudere) vissers boten. vrij logisch , zijn ze onderweg loopt de motor rustig met grote spoed op de schroef, gaan ze trekken dan komt het volle vermogen op een kleinere spoed.

het is tegenwoordig wel een stuk gemakkelijker, ik heb, heel lang geleden, nog op een boot gevaren waar de instelling ging via een slinger aan een asje, maar die ging tot het eind en als je doordraaide weer terug naar af, dus het was altijd een beetje gokken.

die moderne vissers hier hebben er wel ook nog een keer koppeling tussen zitten om snel te wisselen.

Kan ik dat bij bijv. max toerental de speod van voor naar achter verstellen?? of moet dit toch bij een was rustiger toerental gebeuren.

De motor staat idd star opgesteld. maar van trillingen heb ik niets gemerkt tijdens de proefvaart. Ik vond het zelfs erg rustig. Komt enk ik ook om dat de boot en de motor vrij zwaar zijn. en relatief weinig toeren maakt

Mij huidige boot staat een modernere 1 cyl diesel van 10pk en die maakt heel wat meer lawaai en trilt bij bepaalde toerental ook veeel meer

Christer schreef :
Je kunt verstellen van voor naar achter met vol toerental doen.
Maar doe het rustig. In een paar seconde: 2 a 3.
Nog een belangrijk iets voor een zeilboot is dat je de schroef bladen zeer vermoedelijk in de vaanstand kunt zetten. Dus minimale weerstand tijdens zeilen.

douwe schreef : Is dat zo? Wat een slimme regulateur! Zoiets zouden ze ook op een auto moeten bouwen. Ik heb een dieselauto, maar als ik een hellinkje oprijd dan zakt het toerental toch ècht terug en moet er geschakeld worden..

--
stegman

lodewijk stegman schreef : Wanneer je op de cruise control rijdt houdt de motor, dus de regulateur, ook toerental vast totdat de motor het niet meer trekt. Dat is het moment waarop de brandstofpomp 100% brandstof geeft en de helling te stijl is. Dan schakel je dus terug en trekt de motor het weer!
Een verstelbare schroef is trouwens een soort traploze versnellingsbak.
Te zware omstandigheden dan de spoed wat terugnemen en de motor trekt het weer.
Dit gebeurt bij grote scheeps installaties met een verstelbare schroef automatisch. Je stelt b.v. een belasting in van 80 % van je motor vermogen en de regulateur en de spoed stand zorgen er voor dat de motor precies op toeren blijf met de gevraagde belasting.

douwe schreef : Heeft een Sabb een cruisecontrol? Ik snap het idee wel, maar begrijp niet helemaal hoe dat op een Sabb geregeld is. Er moet dan toch op z'n minst een mechanische koppeling zijn tussen spoedverstelmechanisme en de regulateur. Zit dat erop?

Dat het op de grote vaart, zelfs bij moderne schepen, zo werkt kan ik me voorstellen. Daar zal ook wel de nodige electronica aan te pas komen, inmiddels. Maar op zoiets voorwereldlijks al een Sabb?

--
stegman

als er in de regelateur van de sabb een centrifugaal regelaar zit wel. je stuurt dan de centrifugaal aan en niet de regelaar.

lodewijk stegman schreef : Als voorbeeld nam ik je auto, bij de Sabb zul je dat op je gevoel met je hersens en je handen moeten regelen.

douwe schreef : Dat lijkt toch iets anders dan je aanvankelijk zei. Houdt die regulateur het toerental nu constant als de spoed verstelt, of moet je de toeren toch zelf constant houden?

--
stegman

Hallo Christer

Je heb een mooie betrouwbare motor met Sabb en het klopt dat je de gas handel moet gebruiken om de motor te stopen.
De handel om de motor waarmee je gas geeft word ook gebruikt om de regulateur in de 0 stand te duwen.

Mvg Fer

Fer schreef :
dit snap ik niet helemaal?? er zijn 2 hendels. 1 voor het gas en één om de spoed te verstellen.

Zijn er nog meer bijzonderheden mbt tot deze motor?? Vrijdag vaar ik het schip van zoutkamp naar Delfzijl c.a. 10 uur varen. dus daarna weet ik vast al veel te vertellen over de sabb

Zal even een plaatje zoeken in me archief over de regulateur.

10 pk zegt mij niets en een motor type zo wel handig zijn , maar over het algemeen zijn de meeste type enigszins het zelfde in onderhoud.

Mvg Fer

oja als je klaar ben met varen laat de motor nog een paar minuten lopen zodat hij zijn warmte kan afgeven aan het koelwater. Het blok is een brok gietijzer en moet nog even rustig zijn warmte kwijt na een noeste arbeid.

mvg Fer

I, denk dat het een Sabb - G is. dat is de enige 10PK volgens mij

lodewijk stegman schreef : De regulateur houdt het toerental constant als je de spoed versteld.
Ik denk dat ik het aardig weet,maar het verhaal soms niet even duidelijk op papier kan zetten.

Christer schreef :
In een advertentie zie ik 3 types.Maar men noemt daar alleen het vermogen.
Een 1 cilinder van 8 en 10 pk en een twee cilinder van 20 pk.
Advertentie is van 1968 ingenieursbureau A.J.Verschuur in Oegstgeest.
Motoren leverbaar met omkeerschroef of keerkoppeling

Christer,
Bij een mechanische regulateur zoals bij de Sabb zul je altijd een toerentalvermindering of -toename bemerken als je de belasting verandert.
Dus bij bijvoorbeeld meer spoed --> toename belasting --> toerental neemt af --> regulateur regelt brandstofpomp naar meer brandstof. Om de brandstofpomp in die stand te houden moet dus de regulateur wel in die stand blijven staan, d.w.z. de motor draait iets langzamer. (Principe P-regeling) Pas bij modernere regulateurs (Woodward en elektronische) is voor grotere motoren een D- en een I- regeling toegevoegd. Daarbij blijft het toerental exact constant.
Zoals al beschreven is het raadzaam om het verstellen van de schroefbladen bij een gematigd toerental te doen. Is de spoed maximaal, dan kun je altijd nog een beetje "gasgeven".
Vr.groet, peter

Petervdw schreef : Goede aanvullende info op mijn verhaal. Inderdaad kleine toeren veranderingen. Regulateur hoort ergens op te reageren.

Bedankt voor alle info.
Ik ben vandaag even bij de boot geweest. wat mij wel opvat dat het wel even duurt voordat de motor bij het starten aanslaat.
Ik heb het gevoel dat hij eerst slecht brandstof krijgt. Als hij loopt gaat het verder goed. Als de motor één maal gelopen heeft en ik zet hem uit dan start hij direct. De tank zit hoger dan de motor dus lucht in de leiding lijkt mij niet het probleem.
Het ronddraaien op de start motor gaat ook niet erg snel. De accu is wel keurig 13V. En het "klint"net alsof de motor geen brandstof krijgt.
Of duurt het starten van dit soort motoren zowiezo wat langer

Christer schreef : Ik heb weinig verstand van dergelijke oldtimers, maar ik neem aan dat je voorgloeit èn bij het starten de kleplichter hanteert?
Een tank die hoger zit dan de motor maakt ontluchten makkelijk, maar dat betekent niet dat er geen lucht in het systeem zou kunnen zitten.

--
stegman