Onderwerp: Uitleg gezocht aansluitingen boordnet

Ik heb net een bootje gekocht en het schakelpaneel eens losgeschroefd. Er kwam een wirwar van kroonsteentjes en diverse snoeren achter vandaan.

Ik zie hier allerlei mooie projecten over het opschonen van die kabelbende, maar eerlijk gezegd snap ik er weinig van: Waarvoor gebruik je een busbar of een rijgklem (doen die hetzelfde?)

Is er een site waar dit in lekentaal wordt uitgelegd? Of kan iemand dat hier voor me doen? Zo'n rail met rijgklemmen bv, wordt die door 1 centrale kabel gevoed, of heeft elke klem 2 kabels?
En hoe loopt het van daar naar het schakelpaneel en de verbruikers?

Grote vraag die ik dus niet begrijp: hoe verminder je het aantal kabels?
In mijn geval is er overigens weinig ruimte (Etap 22)

Alvast dank!

www.bol.com/nl/p/elektriciteit...rd/1001004007494485/

Een rijgklem gebruik je voor het doorverbonden van draden vanaf de verbruiker naar bijvoorbeeld een schakelpaneel. Hier kun je ook een rijtje kroonsteentjes voor gebruiken, staat minder netjes en een rijgklem geeft een degelijkere verbinding.

Adereindhulsjes geven ook weer een betere verbinding met de rijgklem of kroonsteen.
Ook kun je rijgklemmen koppelen zodat je bijvoorbeeld meerdere lampen op een draad kunt aansluiten, die weer naar een schakelaartje gaat. Dan heb je niet dat gepruts om meerdere draadjes in een kroonsteen te krijgen.

Een busbar gebruik je om bijvoorbeeld alle minnen op aan te sluiten. Deze zijn er klein en heel groot voor grote stromen.

Als je maar een simpele installatie hebt, moet je ook niet te moeilijk gaan denken en doen. Met 1 of 2 kleine busbars kom je misschien al een heel eind.

taxa schreef : Proficiat!
Nee, dat is niet hetzelfde. Een 'busbar' of massastrip is niet meer dan een dikke strip metaal waaraan je één dikke kabel kan vertakken naar allemaal dunne.

Omdat de 'min' kant van je verbruikers (b.v. een lamp of een apparaat) allemaal weer samenkomen bij de 'min' van de accu is zo'n strip handig om alles op aan te sluiten.

Een rijgklem is eigenlijk niets anders dan een luxe kroonsteen: hij verbindt twee adertjes met elkaar. Omdat rijgklemmen mooi geordend vast zitten, de draad beter vastklemmen en doorgaans roestvrij zijn uitgevoerd zijn te te prefereren boven gewone kroonsteentjes (die roesten meestal). Sommige rijgklemmen kan je onderling elektrisch verbinden, waardoor het een beetje de functie van een busbar krijgt. Soms is dat handig.

Je ziet op boten vaak dat aan de minkant een busbar (massastrip) gebruikt wordt en aan de pluskant rijgklemmen.
Het boek is een mooie kennisbron. Maar het werkt ook erg goed om eens te gaan kijken bij verschillende mensen aan boord, als ze de boel tenminste een beetje netjes hebben aangelegd. Op deil Cigno is het zeker niet perfect, maar je bent welkom
Zie eerder, meestal is een rijgklem alleen een 'doorvoer'.
Naar iedere verbruiker loopt per definitie een twee-adering kabeltje. Bij voorkeur rood voor de 'plus' en zwart voor de 'min' ader (officieel is de 'min' geel, maar rood-zwart is veruit het makkelijkst te krijgen). Tip: rood-zwart speakerdraad. En liever een maatje dikker dan te dun!
Minder kabels is meestal niet mogelijk, maar wel geordender!

Taxa,

Het paneeltje zit nog op de originele plaats?
Zo ja, dan heb je geen ruimte voor rijgklemmen, de ruimte is te ondiep.

Destijds (1972)was de electra aan boord eigenlijk alleen een paar (navigatie) lampjes.

Wat ilCigno schrijft, twee van die busbar´s, maar dan wel beter het type waar isolatie overheen zit, aan beide zijden van het paneeltje vastlijmen op de achterkant van de ruimte.
De draden naar de diverse verbruikers direct aan de schakelaars. Dan blijft het best overzichtelijk, zeker wanneer je de draden nummert en een schema´tje maakt.

Met het toenemen van de instrumentatie heb ik voor een aantal Etap 22´s een ophanging gemaakt, hoog aan de bakboord handgreep in de ingang waarop je van alles kon vastschroeven, zoals diepte meter, Decca/GPS en wat men maar nodig vond.
Dit was draaibaar om de handgreep, in rust vlak tegen de wand, zeilend draaide je dit in de ingang en had je het spul binnen handbereik en goed afleesbaar voor je.
Bij het naar binnen gaan draaide het vanzelf naar de rustpositie tegen de wand, Wrijving tegen het draaien was instelbaar.

Welk nummer heeft de boot? Staat hoog op de spiegel ingelamineerd, net stuurboord van het roer meen ik.

Rijgklemmen is wel iets meer dan een net kroonsteentje. Een van de voordelen is het kunnen doorverbinden van de klemmen met bruggen. En daarmee bijvoorbeeld netjes en duidelijk meerdere apparaten op één schakelaar aansluiten. 10 lampjes in de boot toch een eigen aansluiting geven maar toch één schakelaar. Als je een rijtje rijgklemmen allemaal doorverbind, heb je een feite weer een busbar gemaakt

Een ander pluspunt is de flexibiliteit. Je kunt bijvoorbeeld met verdiepingen werken. Bij mij ben ik bezig om één verdieping plus en de andere min te maken (doorverbonden dus zelfde werking als een busbar). Ook heb je klemmen met ingebouwde zekeringen, lampjes, kleurtjes en ga maar door. Een flexibel geheel en ook gemakkelijk aan te passen en uit te breiden als er door de jaren heen toch nog eens wat apparatuur bijkomt in je bootje.

tip, kijk eens bij een ander aan boord (met een fatsoenlijke installatie)
zegt meer dan 1000 woorden...

Een fototje (of twee, of drie) van die "bende" wil wel eens helpen om wat gerichter advies te krijgen.

Er zijn vele wegen naar Rome en evenzoveel oplossingen. Het belangrijkste in mijn ogen is dat je een installatie krijgt die jij zelf kan snappen. Maar kom eerst maar eens door met de foto's.

sy helios schreef :
Ook een onfatsoenlijke installatie kan je e.e.a. van leren hoor.

Sloe Gin schreef :
Is dat een uitnodiging, Bert?

zoiets?

qua hoe het niet moet dan dus..

Ik denk dat dit relatief gezien nog wel meevalt. Maar er valt zeker wel wat aan te verbeteren...

Bedankt voor alle reacties. Het genoemde boek had ik al gekocht, maar bv over rijgklemmen wordt daar niets gezegd, vandaar.

De huidige situatie op m'n boot:
goo.gl/photos/aSN9Kk1TxV8RQjCX8

Het nummer weet ik nu niet, de boot ligt nu nog 1,5 uur rijden bij me vandaan, maar komend seizoen komt hij in Huizen te liggen. Dan ben ik er in 10 minuten, wat voor klussen lekker handig is
Wat geeft dat nummer eigenlijk voor informatie?

In alle oprechtheid denk ik dat er een heel aardige basis ligt, zo aan de foto te zien.

Ik denk dat je even tijd moet stoppen in het uitpuzzelen van het systeem dat er ogenschijnlijk wel in zit. Ik zie nummertjes op de kabels, ik zie afgeplakte blootliggende delen, er lijkt een gefundeerde gedachte achter te zitten waarvan de uitvoering lang geleden is.

Waar je mee zou kunen beginnen is de kroonsteentjes te vervangen. Ofwel voor nieuwe kroonsteentjes, maar liever wago klemmetjes. (Gamma). Dan zijn de schakelaars wellicht niet meer zo fris, uitwisselen voor nieuwe. En dan eens kijken wat dat oplevert: kwam je zwaar gecorrodeerde aders tegen? Kon je die iets inkorten en had je toen weer schone (niet gecorrodeerde) aders?

Tegen de tijd dat je dat hebt uitgevoerd snap je waarschijnlijk ook het schema en kan je kijken wat je zou willen toevoegen of structureel wijzigen. Dan rustig proberen en bouwen.

Het paneel is niet orgineel, alleen het rechter paneeltje waarschijnlijk nog. Die grijzige kabels zijn je boordverlichting. Orgineel heb je:
- navigatie verlichting voor (kabel achter houten afwerklat aan BB, naar ankerbak)
- stoomlicht + toplicht mast (kabel achter houten afwerklat en via bovenschaal naar mast)
- heklicht (kabel van schakelpaneel, gelamineerd in schalen naar achter)
- leeslampje naast kajuitingang
- cabin licht

Ik zal schema opzoeken. Wat zit er verder nog aan apparatuur in?
Waar staat de accu (bakkist?). Is er een lader aan boord?

Ben je lid van de ETAPclub, staat wat van mijn hand op het forum.

/Robert

PS op pagina 34 kan je het zeer uitgebreide schema vinden helse-heron.nl/wp-content/uplo.../manual22totaal1.pdf

De rechterkant van het paneel is inderdaad voor verlichting. Dit is de voorkant van het losgehaalde paneel:
goo.gl/photos/L6CicV4xY3cNevWDA

Dieptemeter zit er niet meer in. Nog wel een defecte transducer, dus die moet ik vervangen. De GPS is ook verouderd en wil ik vervangen door waarschijnlijk een Raspberry Pi (of ernaast zetten met de oude GPS als backup).

Daarnaast wil ik nog een autoradio en een marifoon plaatsen.

De 80 Ah accu zit idd in de bakskist en wordt nu alleen geladen door de buitenboordmotor, die 5A afgeeft. De bb kan alleen handmatig worden gestart, dus ik heb geen startaccu nodig.
Ik heb een Victron 12/15 lader gekocht die ik aan wil sluiten aan deze (nog aan te schaffen) tent-/vouwwagenunit: www.kampeertopper.nl/tvw-unit-50cm-aardl-zek.html.

In de (verre?) toekomst wil ik nog een zonnepaneel aansluiten.

De plaats van de hoofdschakelaar links op het paneel is volgens mij niet toegestaan (moet zo dicht mogelijk bij de accu zitten toch?)

Nog een vraag: Ik wil ivm toekomstige ontwikkelingen alle bedrading in de officieel toegestane kleuren uitvoeren. Volgens het eerder genoemde boek is de min/nul in een dc systeem dan geel als er ook een ac systeem komt. Nu is al bekend dat geel moeilijk te verkrijgen is, maar google levert me zelfs helemaal geen resultaten als ik zoek op accukabel geel. Hoe heet dergelijke bedrading, en waar zou ik het kunnen kopen?

Ik ben inderdaad lid van de ETAPclub. Bedankt voor de manual!

Geel is inderdaad officieel de kleur voor de min als je AC aan boord hebt.
En inderdaad lastig te krijgen in de dikkere maten. Ik skip dit dan ook, zoals 99% van de andere bootgebruikers. Je zou wel met gele krimpkous kunnen werken. Dus de eindjes van alle zwarte min draden geel maken met krimpkous.

Ik gebruik dan alleen geen zwart in de AC om verwarring te voorkomen, alleen bruin en lichtblauw. Ik heb in AC toch geen schakeldraden.

Ik dacht dat geel voor een gasleiding stond

Ik gebruik geel/groen voor de (AC) aarde aan boord.

Soepele draad in verschillende diktes (rood, zwart, blauw, bruin en geel groen) zijn bij de meeste elektronicaboeren wel goed te verkrijgen. Kijk maar eens bij EOO of Reichelt.

Weet je ook zeker dat je de opgegeven dikte qua koper krijgt, en niet alleen plastic isolatie. Zoals deze "startkabels"

Voor kabel, kabelschoentjes en connectoren en dergelijke kan je ook goed hier terecht;
Rick Donkers
Mooi montagesnoer in alle kleuren en diktes en snelle levering
Het lijkt wel een reclame maar is het niet, heb net een doos vol binnengekregen.
Ben met een totale refit bezig.
Als alles klaar en ik heb de moed opgebracht zal ik wel wat fot's posten op het forum.

Jan Willem

Tegenwoordig is het in boten blauw en bruin en geel/groen. Het is veiliger om geen zwarte mantel te gebruiken, maar gele zodat er altijd verschil is kleur met de dc bekabeling. De gele valt ook meteen op in de boot. Maar in installatiekasten kun je gewoon blauw en bruin gebruiken.

SoFTSTuff schreef :
Interessante webshop.
Alleen wel jammer dat het geen vertinde draad is wat op een boot toch echt wel zeer aan te bevelen valt.
Ad

En aan de prijs...

Werd al eerder genoemd maar de Wago-klemmetjes zijn inderdaad erg handig.
Betrouwbare en snelle verbinding en eenvoudig weer te veranderen.
Kroonsteentjes zou ik snel weghalen.



Grt Hans

Dat stekkerblok is wel heel dik geprijsd. Voor een kwart van de prijs maak je het zelf. En dan kun je het ook handiger te plaatsen maken.

Geel mag dan officieel de min kleur zijn, maar ik ben het nog nooit tegen gekomen. En ik heb heel wat schepen opnieuw van bedrading voorzien.
Wat Philip stelt, zwart en rood voor gelijkstroom en blauw (nul)en bruin (L) voor wisselstroom, dan heerst er in ieder geval praktische duidelijkheid.

Het rechter deel van je paneel lijkt origineel te zijn, linkerstuk is erbij gekomen.
Wanneer je toch bezig bent, een nieuw paneeltje met drukknoppen maakt het dan een stuk fraaier en overzichtelijker.

Wago klemmen werken erg mooi. Maar als je meer dan 5 hebt, moet je er weer 2 koppelen. Dan is toch een aansluitstrip weer mooier, vind ik. Die zijn er ook mooi klein te koop.