Onderwerp: Motorolie: analyse en kleur.

in augustus-2008 is een nieuw Mitsubishi L3E motorblok geplaatst als vervanging van een identiek Solé-blok. Elk jaar is de motorolie vervangen door qualitatief goede motorolie (Kroon Dieselfleet) na gemiddeld 50 draaiuren: typisch voor een zeilboot even haven uit/in, sluis in/uit en soms komt de motor op temperatuur na meer dan 1/2 uur draaien. M.a.w. slechte overall verbranding en roet-zwarte, mogelijk nog uitstekende olie.

Eind vorig jaar is de motorolie geanalyseerd omdat ik na het inlopen de verkleuring toch niet vertrouwde. Resultaat van de motorolie-analyse uit een 5 jaar oud 3-cylinder blok met geschat 250 draaiuren (urenteller niet te vertrouwen):

Olie 1 jaar oud
EOT 40 hours.
Sample 20cc
Waardes in PPM

FE -143,17
AG-0,45
AL-70,73
CR-12,35
CU-5,74
NI-2,38
SI-10,44
TI-0,00
MG-40,27

Vraagje: zijn deze "hoge" ijzer, aluminium en magnesium als normaal te zien bij een soortgelijk gebruik? Eigenlijk verwacht gewoon schone motorolie voor een bijna nieuwe motor die gewoon goed loopt.

Zag je ook een metalic kleur in de olie ?

Voor een juiste beoordeling zou je een monster van dezelfde maar ongebruikte olie moeten analyseren. Dan weet je wat er wel of niet in zit voordat je misschien voorbarige conclusies trekt.

Als er onder uit het carter een monster getrokken werd wat later onderzocht is, kunnen er slijtagedeeltjes in zitten die bij vorige verversingen achtergebleven zijn en zich ophopen. Dat geeft een onjuiste indruk van de olie die er maar een jaar in zit. Ook daar moet je rekening mee houden.

Je geeft zelf al aan dat je motor weinig draaid en daardoor slecht op bedrijfstemperatuur komt.
Korte stukjes waarbij een diesel niet of nauwlijks op temepratuur komt leid tot meer slijtage en ja dan kan het zijn dat je wat meer vervuiling tegenkomt in het carter. Ik vaar regelmatig een paar uur achterelkaar op de motor om de diesel eens op temperatuur te laten komen zodat de olie waterdamp kan verdampen en onderdelen in warm dun olie kunnen lopen.

Proost schreef : Het monster was genomen uit de 3,5 liter die afgezogen was uit het carter als onderdeel van een normale oliewissel; deze had reeds een maand in een jerrycan gestaan dus het was zeker niet het slechtste onder uit het carter!

Ik hoop ook nog antwoord te krijgen van andere zeilers die ook eens een analyse hebben laten doen aangezien de algemene theorie bekend is zoals ik reeds in mijn vraagstelling aangegeven heb.

Stel je voor dat je monster representatief is voor de hele wissel. Dan is er

Fe 0.4 gr en
Al 0.2 gr uit je motor verdwenen.

De nominale levensduur van zo'n motor is wat? 5000h?

Dat zou dan over de hele levensduur
Fe 40 gr
Al 20 gr
verdwijnen.

Dat lijkt me wel veel.


Wat me verbaast, is de hoeveelheid Mg. Dat zit wel wat in sommige Al soorten, maar niet zo veel als dit. In staal wordt het nauwelijks gebruikt.

Het spijt me, ik snap het niet. Algemene theorie voor onderzoek?. Of algemene mening van olieverversende zeilers?. Er zijn ook deeltjes die gewoon in de olie blijven "zweven". Bij onderzoek ga je altijd uit van een schoon of niet gebruikt product als referentie. Anders heeft het vergelijk geen zin.

www.tribolex.nl/oilanalysis.html

geeft de club die analyses doet er geen conclusie bij?

sy helios schreef : Normaal gesproken wel.

Erikdejong schreef : Juist de conclusie is de meerwaarde, nu is het koffiedik kijken. En dat koffiefilter kun je dan beter gebruiken voor een smeerolie spottest.
Overigens, monster nemen na 1 maand uit de opvangbak,tank,? lijkt mij al een twijfelachtige start voor een betrouwbare analyse.

sy helios schreef : Goede vraag: was een gratis analyse van een bekende via zijn werk; conclusie was een hoge concentratie ijzer en aluminium maar voor het specifieke gebruik van een zeilboot met "hulpmotor" en veelvuldig koude start was geen info ter beschikking. Ook een nulmeting met nieuwe olie als vergelijk werd voorgesteld maar daarvan werd weinig nieuws verwacht.

Inderdaad, een dieselmotor heeft meer te lijden zoals bekend van een koude start (mogelijk zonder oliefilm op de cylinderwand) dan een dag lekker warm lopen. Vandaar mijn vraag naar andere ervaringen.

Ben toch benieuwd hoe en waarmee die test uitgevoerd is.

De motorproducent kan je ongetwijfeld daar antwoord op geven.

Ik heb enkele bedenkingen bij deze test.
- In hoeverre was er een aanleiding om de test te doen?
- Was het aanbod een verborgen lokkertje om daarna, door hetzelfde bedrijf nog enkele betalende test te laten doen om het niet bestaande probleem op te sporen ?
- Heeft het zin om regelmatig of af en toe een dergelijke olietest te laten doen bij motoren van zeiljachten, als er geen problemen zijn?
- Indien ja, om de hoeveel jaren is dit dan aangwezen?
- Wat zijn de kosten van een dergelijke analyse?
- Wanneer zou het wel raadzaam zijn om dergelijke analyse te overwegen?
Ik krijg de indruk dat TS een gratis analyse heeft laten uitvoeren, waarbij het bedrijf hoopt dat door het resultaat TS nog een aantal betalende analyses gaat laten uitvoeren, om uit te sluiten dat er een probleem is.
Op mijn werk werd er jaarlijks een olieanalyse uitgevoerd, maar die systemen werkten dan ook meer las 100 dagen op een jaar.
En niet slechts 50 uren op een jaar.

Joop66 schreef :
Is PPM niet Parts per Million?.

Ja , maar bijv. die 143 ppm ijzer in 3,5 liter is toch echt 500 mg oftewel 0,4 gram ijzer hoor.Tenminste als het inderdaad mg/kg zijn.
En dat lijkt me erg onwaarschijnlijk inderdaad.
Misschien toch maar eens door een echt olielab laten meten
Overigens , mijn Vetus is al 11 jaar oud en heeft dik 1700 draaiuren (waaarom zou die urenteller waar hier naar verwezen wordt eigenlijk niet betrouwbaar zijn ?) .
Maar loopt uitstekend en start altijd direct.
Ik zie in ieder geval weinig redenen om de olie te laten testen.
Ad

Men zal wel schrikken van de donkere kleur die de olie heeft. Dan is na 50 draaiuren een olietest noodzakelijk toch?
Dit moet je niet vergelijken met de kleur van olie in je benzine- of gasploffer op 4 wielen.

Proost schreef : Niet schrikken, maar verwonderd in eerste instantie voor een nieuw motorblok de eerste 5 jaar. Als zich dan de mogelijkheid voordoet (zonder enig commercieel belang) dit gratis te laten doen, waarom niet? Nu de resultaten grof interpreteren wetende dat in dit geval, het geen exacte wetenschap is en hoeft te zijn (kwaliteit monstername, nulmeting, vergelijks meting met identiek ander blok, exacte gebruikscijfers, herhaling na .. uren, enz.).

De grove benadering dat er 0,4 gr ijzer weg is in 1 jaar, is aanleiding om toch eens ervaringen te verzamelen -als die er zijn-.

Wat de vervuiling betreft, in het grijze verleden werden motoren altijd van inloopolie voorzien om de vervuiling er uit te spoelen. Dat werd na een zeer beperkt aantal uren ververst. Tegenwoordig lijkt het of dat niet meer nodig is, maar toch kan ik me voorstellen dat na het fabriceren en fabrieksmatig spoelen toch wat achterblijft. Wat doen de oliefilters hier?. Er zijn goede, minder goede en slechte filters. Is hier al eens naar gekeken?.

Goede olie is overigens vrijwel meteen zwart.

het is gemaakt om vuil zwevend te houden zodat het niet neerslaat op plekken waar het kwaad kan.

Dat werkt natuurlijk nooit helemaal. En omdat we bij bootjes de olie niet aftappen, maar eruit pompen, doen we dit met een warm gedraaid blok.

Daarbij klinkt 50 uur in eerste instantie als weinig. Een equivalent voor een auto (zeg 100km/h) dan hebben we het wel al over 5000km. Dat is helemaal niet weinig. En als we dan weten dat het gaat om een sterk verouderde diesel die nooit de tijd krijgt om op temperatuur te komen, dan schrik daar helemaal niet van. Ik zou veel geinteresseerder zijn in de rest viscositeit wegens het lekken van diesel, en het gehalte aan roet. Want dat is waarschijnlijk de zwarte kleur.

Een analyse als deze is leuk, maar zonder kennis van zaken is het volstrekt onmogelijk de resultaten betekenisvol te interpreteren. Zonder uitleg is het een betekenisloos rijtje getallen.

Maar het staat leuk aan de muur van je garage thuis.

Yellow Boat schreef :
Kan je uitleggen hoe je daaraan komt? PPM zegt toch niets over de massa, wel?

Ilex schreef :
PPM is inderdaad parts per million en heeft op zich niks met een eenheid te maken.Echter , je moet natuurlijk wel weten aarover je het hebt en daarom betekent dat ook dat je bijv. in dit geval spreekt over milligrammen per kg omdat de eenheden uiteraard over hetzelfde moeten gaan ( in dit geval dus gewicht).
En olie heeft nu eenmaal een s.g. van ongeveer 0,8.
bijv. 10 PPM is dus 10 milligram per kg en het gaat hier om 3,5 liter ottewel 0,8*3,5 kg.Vandaar dat die 10 PPM in één 3,5 liter olievulling geen 10 milligram maar slechts 8 milligram is.
Om het een beetje lastiger te maken wordt echter voor oplossingen ook vaak milligrammen per liter gebruikt voor PPM. Alleen staat dat er hier niet bij en gebruik ik dus de "juiset"berekening.
En nog weer anders is het bij gassen waar PPM zowel milliliter per M3 kan zijn als Milligram per M3 gas of lucht.En daar kan erg veel verschil in zitten!
Maar in dat eerste geval staat er dan vol PPM en in het tweede geval alleen PPM
De meeste laboratorium analisten geven daarom een concentratie zelden aan in PPM maar doen dat in mg/kg of eventueel mg/ltr.
Ad

Bedankt voor je uitleg.
Kan je toch alleen maar toejuichen dat overtollige "kilo's ijzer" stelselmatig verdwijnen? Lichtere massa compenseert het verslijten van de zeilen door de jaren heen

Ik loop toch al een tijdje mee in dat gebied, maar metalen resultaten van smeerolie analyses worden in ppm aangegeven en hebben een onderverdeling in diverse metaal soorten. Het slaat op het monster, de olie dus.

En niet direct op een hoeveelheid in mg. En waarom zou je?
Die milligrammen zou je nl moeten omrekenen en afzetten tegen het gewicht van de metaalsoort die in de motor wordt gebruikt. Juist vanwege de aanwezigheid van ppm's van metaal soort X kan aangegeven worden (door de specialist) of en in welke mate er slijtage is aan een onderdeel.
Naast de ppm voor metalen zijn er uiteraard nog andere stoffen, zoals water, glucol, roet etc die worden vaak wel in massa of volume uitgedrukt (van het oliemonster) Ook visociteit wordt bepaald. Er kan een advies uitkomen dat olie nog goed is en langer gebruikt kan worden, maar dat is voor kleinere motoren niet zo interessant.
In sommige gevallen zelfs een gericht reparatieadvies.

Bij jaarlijks, of twee jaarlijkse analyse, bij ongeveer zelfde aantal draaiuren kan het wel een beeld geven of de slijtage stabiel is of toeneemt. En je hoeft niet te sleutelen.., of te laten sleutelen.




Yellow Boat schreef :