Onderwerp: Sole mini17 start niet meer

Hi,
Ik heb een intrigerend maar ook wel vervelend probleem.
De motor start niet meer.
Inmiddels heb ik het probleem geïsoleerd en een workaround.
De sole is 4 jaar oid en heeft 450 vaaruren.
Afgelopen week op zee na een zak in de schroef verwijderd starte de motor niet. Accu spanning gecheckt was goed en alle apparaten aan boord werken. Toen met een steeksleutel19 het startmotor relais kort gesloten. Motor start . Toen het voor schakel relais eruit gehaald en met een draadje gesloten. Motor start onmiddellijk. Nieuw relais gekocht ( Bosch 10 euro) maar geen verschil. Kabelboom gevolgd naar instrumenten paneel. Daar kabeltje bij het contact slot opgepikt . Wanneer ik die kabel aan massa legt start de motor ook weet gewoon. Ik heb daar nu een drukknop voor gemaakt die uit het instrumentenpaneel komt. Daarheen blijft het contactslot als verdacht over.. Maar het verbaast me dat een contactslot de geest geeft..
Wat mij verbaast is dat het contactslot de massa schakelt van dit relais, maar ik in het aansluitschema geen massa aansluiting vindt en wanneer ik kijk zie ik de massa ook niet.. Ik vraag me hoe het in het verleden heeft kunnen werken..
En natuurlijk hoe ik het contact slot door kan meten... Voor de meeste aansluiting simpel met een multi meter maar voor deze kabel (4) in het schema.
Wie herkent het verschijnsel?
Ik zeil nu in normandie en red me nog wel ff met mijn drukknopje..

Het is weer even geleden maar heeft de sole mini een beveiliging zodat je niet kunt starten als de motor loopt ? Deze wordt gevormd door een van de relais tegen de interkoeler. Er zitten er 2. Het is de kleinste. Deze vormt een secondair start relais. In het schema het relais wat naast de text MOTOR Engine staat rechts bovenin. Deze wordt plus bekrachtigd als het contact aan staat en de motor niet loopt, aansluiting 85. Waarschijnlijk via het laadstroom lampje. Het contact slot zorgt bij starten dat aansluiting 86 van het relais negatief wordt.

Bij mij zit het niet meer zo omdat ik een “slimme” regelaar gemonteerd heb. Dus kan ik dat ook niet meer na gaan.

Ha 3noreen
Het gaat idd om de bekrachtiging van dat secundaire start relais. Het grote relais er naast is voor de gloeibougies.
Bij mij is de plus altijd aan en wordt de massa geschakeld via het contactslot. Daarvandaan loopt ook een diode naar de stopknop. De werking daarvan begrijp ik niet helemaal maar kan te maken hebben met deze beveiliging.. Deze diode is overigens niet gedocumenteerd ..

De "startbeveiliging" van Sole bestaat eruit dat de spoel van het secundaire startrelais tussen het contactslot (+) en de D+ van de dynamo zit.
Bij draaiende motor kan het secundaire relais dus niet bekrachtigd worden omdat beide zijden + zijn. Bij gestopte motor wordt de D+ min, omdat deze de (negatieve) regelaar voedt, en de regelaar onder de 14V doorschakelt naar aarde (via de rotor dus.
Misschien nuttig om je dynamo te checken, met name of er geen stroomgebruik is bij gestopte motor, bijvoorbeeld door een kapotte diode waardoor de Dplus ook bij gestopte motor plus blijft.

Aad

Dag Aad,
Dank je voor je bijdrage..
Ik heb ook de alternator gecheckt bij draaiende motor.. Staat op 13.7 volt. In rust lees ik de accuspanning af. Ca 12.7 v.
Ook geen last van platte accu's (maar heb ook standaard 2 zonnepanelen erbij staan). Ik verdacht de alternator dus niet.
Kan het toch zo zijn?

Anderzijds kan ik het dis wel makkelijk meten.. Alle verbruikers uitzetten. Contact aan.. Dan alleen stroomverbruik van instrumentenpaneel .. Ok kan ik het zelfs/ beter meten wanneer contact uitstaat ?
Die diodes in de regelaar zijn die makkelijk te vervangen? Scheelt weer eensndets dure reparatie..

Interessant wat dat betreft nog wel hoe die diode kunnen doorbranden....ik heb geen onderbreking in laadcircuit kunnen vaststellen die de dioden hebben kunnen opblazen..

doet het laadstroom lampje het ? c.q. brand het als de motor niet loopt en gaat het uit als het zaakje draait ?

Ja qua laadstroom zie ik niets afwijkends.
Lampje aan bij starten. Zodra motor start lampje uit. Laadspanning bij 2000 toeren ( ik heb niet gemeten bij welk toerental de laadspanning oploopt) dik boven de 13.50 volt.

Werkt het smeerolie druk alarm bij gestopte motor ?

Anders is de zekering in het motorpaneel zeer verdacht voor het geheel.

Als het goed is staat het schema in het manual van de motor - bij mij wel in ieder geval (mini33 uit 2008). Schema is voor alle mini's hetzelfde.
Makkelijk te meten dus: plus van het contactslot, min van de dynamo D+.
Kan zijn dat door een kapotte diode bij gestopte dynamo spanning op de D+ blijft staan: de startmotor doet het dan niet meer (door het secundaire relais), maar ook blijft de veldbekrachtiging van de rotor aan, ongeveer 2A. Zal niet direct je accu leegtrekken maar waarschijnlijk blijft de dynamo er wel warm door. In dat geval zou ook het laadlampje uit moeten blijven bij gestopte motor want dat zit ook op de D+ (In het Sole manual heet die trouwens L, maar dat is hetzelfde).
In ieder geval: makkelijk te meten en uit wat je beschrijft verdenk ik als eerste je dynamo.

NB in het geval van een kapotte diode kan de dynamo bij draaiende motor nog gewoon spanning geven.

Succes, Aad

Aad77 schreef : Even voor min begrip: over welke diode spreken we hier? Diode uit de gelijkrichter ? Of een van delosse dioden die ik achter het contactslot zie zitten ?

De diodes in de dynamo: 6 grote die de statorstroom gelijkrichten en drie kleine die de D+ voeden. Simpel te controleren: bij gestopte motor mag er geen spanning staan op de D+ tov motormassa (min).(let wel: met contact uit dus).
Met contact aan wordt via een weerstand (vroeger een lampje, tegenwoordig weerstand met LED) spanning op de D+ gezet. Omdat D+ dan ook de rotorstroom gaat geven wordt de spanning niet de volle accuspanning maar ergens er tussenin, dit spanningsverschil moet dan voldoende zijn om het secundair startrelais te sluiten.
Spoel secundair startrelais staat tussen contactslot (plus, rose draad, aansluiting 86 op relais) en de D+ aansluiting (L) op de dynamo, aansluiting 85 op relais, de min voor de relaisspoel.
Met deze gegevens kan je met een multimeter nagaan of de storing aan de contactslotzijde of de dynamozijde van het secundair startrelais zit.

Aad

Dag Aad,
Super
Dank je voor deze info.
Ik ga kijken of ik de data vandaag kan meten.
Qua urgentie van oplossen: wanneer het aan dynamozijde zit, de D+ Dioden kan ik er dan nog wel betrouwbaar mee varen?. Is het groot set ridiculous na 1 dag Zeilen een platte accu?
Of moet ik dat direct oplossen? Ik lig nml nu in St vaast en ga zaterdag weer terug.

Als D+/L zich niet zo gedaagd als zou moeten. Kunnen er 2 dingen gebeuren die je liever niet hebt. Behalve dan het start probleem waar je al een tijdelijke oplossing voor hebt.
1 de dynamo regelaar krijgt geen regelspanning. De dynamo komt niet op gang of veel moeilijker. De accu’s worden niet of minder door je motor opgeladen. Tijdelijke oplossing vaker aan de walstroom.
2 de regelaar slaat op hol. Dit is de enige situatie die je moet zien te voorkomen. Controleren door de accu spanning goed in de gaten te houden. Deze mag beslist niet landurig,( langer dan 10 minuten ) hoger zijn dan 14,8 - 15,0 volt ! Als dit wel gebeurt is zijn de noodgrepen. A. de motor uitzetten en gaan zeilen. B. het toerental verlagen. C In combinatie met toerental verlagen zo veel mogelijk verbruikers aan zetten. De dynamo levert dan zijn maximale stroom. Zorg voor voldoende ventilatie van de motorruimte. Ga geen weken zo door. Uiteindelijk bezwijkt je dynamo aan constant max output.

Ja voor de goede orde ik weet dat de dynamo eigenlijk een alternator is.

Je zei dat met draaiende motor de dynamo 13.7V spanning geeft, dat houdt je accu wel op peil.
Je zei ook dat je nu start door de startdraad op het contactslot aan massa te leggen: dat houdt dus in dat er spanning van de D+ moet komen en dat kan eigenlijk alleen als een van de grote powerdiodes aan de B+ kant is doorgeslagen. De 13.7V zou hierop kunnen wijzen, moderne dynamo's geven minimaal 14V.
In dat geval zou echter ook het laadlampje uit moeten blijven bij gestopte motor met contact aan, dus er zouden nog andere interessante dingen aan de hand kunnen zijn, bijvoorbeeld een doorgeschavielde draad ergens. En uiteraard als alle aansluitingen inderdaad volgens het standaard Sole schema zitten. Mocht er een +zijde powerdiode kapot zijn blijft de dynamo draaiend gewoon spanning geven, alleen blijft hij bij gestopte motor het veld bekrachtigen, wat een permanent gebruik van ca. 2A zou zijn.
Ik denk niet dat de resterende diodes veel zwaarder belast worden, dus normaal gesproken zou je gewoon naar huis moeten kunnen varen. Zo niet: dynamo afkoppelen, zuinig met stroom en overleven op de zonnepanelen: moet ook kunnen, alleen met warm bier. De eventueel afgekoppelde dynamo moet wel mee blijven draaien want de V snaar drijft ook de koelvloeistof circulatiepomp aan.

Aad

Afgelopen dagen tijdens gebruik gemeten. Nooit hoge regflspanning gezien eerder lager.. 13.5-13.6 volt.
Situatie kan wel zijn dat tijdens het zeilen de dynamo stroom trekt.. Xls belangrijkste probleem.
Zijn die diodes makkelijk te vervangen?
Ik klus dat het liefst thuis in de haven omdat het lijkt dat ik nog een werkende oplossing lijk te hebben. Kans op collateral damage wil ik minimaliseren.

De diodebrug is meestal een complete unit. Ingeval van dynamoprobleem kun je het beste het ding bij een specialist brengen, bedrijfjes die startmotoren en dynamo's doen zijn overal te vinden.
Je hebt waarschijnlijk een Hitachi dynamo, die hebben als bijzonderheid dat je het huis moet splitten om bij de diodebrug en de borstels/regelaar te komen (In de instructie van Sterlingregelaars staat nog vermeld dat dit betekent dat de bouten los moeten en de twee helften uit elkaar getrokken, en het niet met een bijl moet gebeuren).
Maar probeer eerst vast te stellen wat nu het echte probleem is. Bij meten op de D+ bij stilstaande motor de draad die van het paneel komt even losnemen, op de kale D+ mag geen spanning staan bij gestopte motor.
Als dit zo is, is de dynamo goed, staat er wel spanning op is er een diodeprobleem.

Aad

Even meten wat er voor spanning op D+/L staat wanneer het stekkertje los is en motor niet loop. Sterker er op motor uit en al laatste met lopende motor en stekker er op.
Verder geen drastische dingen doen.
Gewoon vakantie vieren en thuis dit probleem verder aanpakken.

Ik ben vandaag niet bij de boot geweest.. Morgen weer naar de haven. Zit nu met de familie in een huisje.. Vrouw en kids zijn niet mee heen gevaren.
Morgen heb ik beeld..

Ff een update.
Ik was een paar dagen niet online.
Gisteren van St vaast naar fecamp gezeild met mijn kinderen. Prachtige tocht..
Maar ontopic: eergisteren genen.. Alles lijkt wat dat betreft conform specs.. Geen rare lekstromen.
Wanneer ik contact aanzet gaat er 1.37 ampère lopen. Wanneer contact niet aanzet niet.
Lijkt iets in de buurt van het contactslot zelf en daar ga ik na de vakantie rustig naar kijken.

Mijn gerepareerde windset is in bertha weer afgebroken.. Heb hem boven in de mast gespalkt met een tentharing tieraps en kneedbaar metaal. Kom ik net weer beneden en komt een boot naast me liggen. Kijkt even omhoog en steekt 5 minuten later zijn reserve st50 windset uit het raam.. Heb je deze nodig? Heb hem maar snel overgenomen en gemonteerd voor hij weer van gedachte veranderde:-). Toeval? In ieder geval top dat hij deze aanbood. Ff calibreren en fietsen maar:-)

Dat klinkt normaal: wanneer contact aan bij motor stop wordt via weerstand/lampje de rotor van de dynamo bekrachtigd, en daarvoor is 1.37A een realistische waarde.

Aad

Dat leek mij ook.
Allen dank voor het meedenken..
We gaan er mee thuiskomen..