Onderwerp: Zekeringen

Onlangs heb ik alle elektra (12V systeem) uit de boot getrokken om waar nodig te vernieuwen. Daarin zaten de volgende zekeringen (foto bijgevoegd. Het zijn:
Multi9
C60a
C6
240/415V~

Nu ben ik een behoorlijke leek op dit gebied maar dit lijken zekeringen voor een wisselstroom installatie? Ik heb op het forum en internet gezocht maar de meningen lopen uiteen over het gebruik van wissel stroom zekering automaten in gelijkstroom installaties, is dit type geschikt voor een 12V installatie?


De zekeringen zitten waarschijnlijk al een flink aantal jaar (20+) in de boot. Kan je deze laten testen of zeggen jullie weg met het oude spul en iets nieuws erin?

Als je zoekt voor de specs van deze automaten zie je dat er ook waardes voor maximale DC stroom gegeven worden.
Ik zou me dus niet direct zorgen maken.

Misschien een keer testen met een wat zwaardere belasting? Dan weet je of ze het nog doen.

Perfecte zekeringen van de allerhoogste kwaliteit. Helaas is Merlin Gerin opgeslokt door Schneider/Rexel.
De multi 9 serie is rolls royce kwaliteit. Wij hebben er vele binnenschepen mee gebouwd.
C = traag = 5-9x de nominale stroom bij kortsluiting (magnetische beveiliging. Ook wel traag genoemd.

Merlin Gerin heb ik van de duizenden zekeringen, aardlekken etc. slechts 1x defect gehad. Nooit weg doen dus.

Ze kunnen 4500A kortsluitpiek hebben, niet dat je dat bereikt met je 12 volt accu.

Ben het er helemaal mee eens, goed spul. Heb er ook jaren mee gewerkt en nog een klein voorraadje liggen aan aardlek automaten. Daar heb je met DC natuurlijk niks aan....

Tegenwoordig wordt de multi9 serie gevoerd door Schneider Electric.
www.elektrobode.nl/products/sc...IY_UkuwaAn5gEALw_wcB
zag ook dat deze gespecificeerd zijn voor DC

Op zich zijn het inderdaad uitstekende automaten. Maar ik zou voorzichtig zijn om ze op een jacht te gebruiken. Een zekering beschermd de bedrading, dus de afgezekerde waarde moet kleiner zijn dan wat de bedrading kan hebben. Check de specs van deze zekeringen, zeker gezien de C-karakteristiek (die een piekbelasting verdragen ver boven de nominale waarde) en toets of je bedrading dan wel dik genoeg is. Ik durf ongeziem wel te zeggen dat dat niet het geval is.

Inderdaad is dat een risico / probleem.
Een C10 op de foto tript pas bij 50-90 Ampere en een C6 bij 30-54 ampere, Die stroom moet er wel kunnen lopen bij sluiting.
Vaak is de draaddikte en lengte zodanig dun en lang dat die stroom er op 12 volt kortsluiting niet eens kán lopen. Dan verbrand de bedrading zonder dat de zekering tript.

Bedankt zover!
aha dat is wel een belangrijk puntje ja...zat er namelijk net over te denken om dunnere bedrading (voor verlichting aan te leggen) omdat we waarschijnlijk over schakelen naar LED.

50A op een kabel van 7m geeft (volgens Kabeldoorsnede calculator, gevonden op dit forum super, bedankt!) 25mm2, passend bij de C10. Toch blijft dit verwarrend voor deze leek, zulke kabels heb je toch nergens liggen (icm deze soort zekeringen, ook thuis niet). Of draait het bij de zekeringen niet alleen om Amperes.

Dus conclusie is deze dus niet installeren dan...dat is balen. Kijken naar nieuwe alternatieven kan dat best wel een duur grapje worden kijkend naar 'scheeps' zekering panelen.

Ik zie veel youtubers zekering blokken installeren uit (volgens mij) de auto wereld Redarc:
www.ebay.com.au/i/153584126057...LEAQYASABEgKRIvD_BwE

Zitten daar nog nadelen aan (behalve dat je zekeringen bij je moet hebben) volgens jullie?

Of schakelaar met ingebouwde Zekering

WADnWIND schreef :
waar vind je die 50-90 en 30-54 A waardes? Zit er de specificaties op na te kijken maar wellicht zie ik iets over het hoofd

mmm, ok komt dat van 5-10 keer de 'rated amps' die hoort bij de C-curve

swblom schreef :
Heb je een linkje? De specificaties die ik vind noemen alleen AC, of ik zie iets over het hoofd/snap het niet (zal niet de eerste keer zijn). Hier bijvoorbeeld:
stevenengineering.com/Tech_Sup.../45MULIT960N120N.pdf

Costijn,

Hou ff de juiste volgorde aan;

1 - De te verwachten stroom bepalen
2 - Zekeringwaarde kiezen (bij motoren rekening houden met aanloopstromen)
3 - Bedrading kiezen passend bij de zekering
4 - Spanningsval berekenen over de kabel

C6 en C10, leidinglengte paar meter, natte vinger, 2,5mm2

Gr.

Erik

Even ter verduideling een C6 is een 6A zekering die tript bij een stroom groter dan 6A.
Omdat het hier een C type (traag) mag er kortstondig een grotere stroom (5 - 10 x)lopen zonder dat de zekering tript.

hfx schreef :
De getoonde zekeringen ZIJN schakelaar met ingebouwde zekering.

Zoals Rooiedirk al noemt gaat het om een kortstonige piekstroom, daar zou ik me niet al te veel zorgen om maken. Bedrading kan kortstondig ook een veel grotere stroom aan.
Voor de dikte is het belangrijker dat een eventuele inschakel piek niet een dusdanige spanningsdip veroorzaakt waardoor het aangesloten apparaat niet meer goed functioneert.
Voorbeeld is een koelkast welke door een spannings dip meteen weer uitschakelt en daarna opnieuw probeert op te starten, dit is ook de reden waarom een huis tuin en keukenkoelkast niet op een omvormer kaan draaien (of het moet een 10KW exemplaar zijn).

Ik heb vanaf de accu die zekeringen zitten.
Ze schakelen direct uit bij de aangegeven stroomsterkte.
Een 300Watt omvormer staat op een C 25A, deze schakelt direct af bij het bereiken van die 25A, zonder warm geworden te zijn. (een 500Watt boormachine, softstart op lage belasting lukt redelijk voor licht werk.)
Die vertraging moet dus wel heel kort zijn.

De ankerlier kan maximaal 60A vragen, de bedrading is voor die waarde.
Is gezekerd met C 45A.
Bij anker op trekt de lier de boot tot boven het anker, dan ben ik wel eens te traag met de knop loslaten, of het anker zit wat vaster dan gedacht.
Ook die zekering tript direct, zonder warm geworden te zijn.

Ik denk dat het spoeltje vrij exact op de stroomwaarde verbreekt, en pas bij heel lang net onder de waarde stroom leveren op temperatuur tript.

Ik vind die dingen heel wat handiger dan smeltpatronen die altijd zoek of op zijn.

costijn schreef :
In het door jou genoemde document vind je op pagina 8 een aparte beschrijving voor DC met deze serie automaten. Als je op se.com zoekt vind je deze serie in een iets nieuwer jasje met daarbij datasheets die ook de DC specs geven. www.se.com/ww/en/product-range/1104-multi9/

Nog even over de te gebruiken minimale draaddikte.
Wil je voor een LEDlampjes groep dunnere draden gebruiken, dat kan mits:
Zorg dat bij een kortsluiting op het verste punt er minimaal een stroom kan gaan lopen van 3 keer de zekering waarde. Bij een spanning van 12V en een zekering van 6A dus 0.666 Ohm. als je een draadlengte van 20m (heen + terug)naar de voorpiek hebt dan moet je dus minimaal 0.525 mm²
Nog wat extra dikte voor overgangs weerstanden bij aansluit punten, dan zit je met 1mm² wel goed.

Het kan helemaal geen kwaad als je even een kortluiting op dit verste punt maakt om te testen. (Wel even een bril opzetten)

rooiedirk schreef :
Ok dat maakt een eind aan mijn eerdere verwarring mbt de grote amperes die eerder genoemd werden als grenswaarden voor trippen, dat begreep ik verkeerd.
Wat me nog niet helemaal duidelijk is...
je zegt een 6A tript bij een stroom groter dan 6A, maakt het dan uit op welke spanning je zit (220 of 12V?) of is de 6A grens altijd 6A.

Zal de automaat altijd trippen als er meer dan 6A loopt (overbelasting, onafhankelijk van de spanning) of alleen bij kortsluiting?

swblom schreef :
Bedankt, ik zie idd beschrijving die slaat op 'electrical auxiliaries', behorend bij de zekering automaten , en ging er vanuit dat dit een ander product is. Dit klopt dus niet en gaat dus om de zekering automaat zelf? Sorry ik zal wel een cursusje handleiding lezen en begrijpen moeten volgen!

In principe ja. Al zal er een kleine spreiding zijn, het zou dus ook 7A kunnen zijn bij een specifiek exemplaar.

Voltage/type circuit lijkt uit te maken in deze video vanaf 2:25:



zijn conclusie is dat de automaat in DC circuit tript bij dubbel de amperes als in het AC circuit, deze 6A tript pas bij 14A. Kan ook een op zichzelf staand geval zijn natuurlijk.

costijn schreef :
Bestudeer de datasheet van het betreffende automaatje

Hint, het zal er ongeveer zo uit zien;



Zoals je ziet kan het een uurtje duren voordat het automaatje bij 6,1A aanspreekt. Dit stukje legt het beter uit dan ik het hier kan neertypen; nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat

Gr.

Erik

Bedankt voor al jullie reacties indertijd. Het gebruik van AC automaten in een DC circuit bleef toch een beetje aan me knagen omdat -ik waarschijnlijk het werkings principe niet volledig begrijp- en er vrij veel tegenstrijdige informatie te vinden is op internet, vaak lees je dat automaten moeite hebben met het afschakelen van gelijkstroom. Daarnaast leveren fabrikanten ook vaak specifieke DC automaten die veel duurder zijn. In de documenten hierboven genoemd staan DC specificaties ook niet direct bij de specifieke automaat zelf genoemd, vandaar mijn eerdere gedachte dat het gebruik van speciale DC automaten de voorkeur heeft.

Anyway, vond het volgende tabelletje wat ea voor mij duidelijker maakt:



Hieruit maak ik op dat de thermische afschakeling (overbelasting) de 'gewone' multi9 bij DC net zo snel afschakelt als bij AC. Dit verklaart ook ervaringen van Saeftinghe met de ankerlier.

Echter, de magnetische threshold (kortsluiting?) heeft een 'overrating coefficient' van 1.38. Rooiedirk, ik ga ze zeker even korstluiten om te proberen, betekent deze coefficient dat er een factor 1.38 later wordt afgeschakelt bij DC ivgm AC? En hier zou je je dus verder geen zorgen over hoeven maken?