Onderwerp: DIN rail / rijgklemmen

Inmiddels drie jaar geleden zijn we in onze, toen, niet afgebouwde boot gaan wonen. Inmiddels is de boot klaar, maar gedurende het afbouwen hebben we steeds meer electra aan het systeem "geknoopt" en dat moet nu goed georganiseerd gaan worden en ook juist gezekerd en dergelijke en dat staat op het programma voor de komende winter.

Nu hebben we 12V DC, 24V DC en 110V 60Hz AC en 230V 50Hz AC aanboord.
Ieder systeem bestaat nu uit een (gezekerde) electra kabel (een plus en een min) die aan een messing stip bevestigd zit met allemaal boutjes daarin waarvanaf de verbruikers hun voeding vandaan kunnen halen.

Dit is inmiddels verworden tot een enorme bos draden wat er absoluut niet overzichtelijk meer uitziet, doch wel redelijk goed georganiseerd is als je beter kijkt. maar dit willen we ook gelijk verbeteren.

Tot zover de situatie, nu mijn vraag.

Ik heb via google en allerlei fora geprobeerd om het antwoord te achter halen, maar ik kon het niet vinden:
De DIN-rail met rijgklemmen ziet er geweldig netjes en georganiseerd uit, maar is een dergelijk systeem nu een "verdeler" (vervanger van mijn minder nette messing boutjes strip) of is het een veredeld kroonsteentje dat alleen maar kan doorverbinden/koppelen?

Alvast bedankt,
Erik

Als je een stuk of wat rijgklemmen naast elkaar door verbind, heb je een verdeler Dat is het mooie, je kunt de verdeler vervangen maar het is ook een veredeld kroonsteentje. Dat later nog eens vrij gemakkelijk gewijzigd kan worden.
Alleen oppassen dat je max stroom niet de max waarde van 1 rijgklem overschreid. En dat kan best rap gaan in het DC deel. In mijn (beperkt) AC deel gaat dat prima.

Philip,

Houd het dan in dat je meerdere klemmen kan "voeden" met 1 draad?
en is daar dan een maximum aan?

Voor het 12V DC deel hebben we bijvoorbeeld 14 verbruikers(uit mijn hoofd) met in totaal maximaal 22A.
Het 24V DC is minder in aantal, maar daar spreken we over (worst case scenario) 50A.

Is dat te doen met een rail met rijgklemmen?

Ja alleen is het merk-afhankelijk hoe veel rijgklemmen je kunt doorverbinden in één bank. Met deze (phoenix contact) bijvoorbeeld kun je tot 10 doorverbinden:

(willekeurig voorbeeld) Kun je weer met een los draadje doorvervinden voor 2 banken. Als er minder verbruikers zijn met grotere stroom zullen de kabels ook wel dikker zijn? Ook in de rijgklemmen zijn er verschillende voor 1.5mm^2, 2
.5mm^2 tot best wel dik met bijbehorende max. aantal A's.

Je hebt er ook die met schroefjes en een koperen stripje kunt doorverbinden. Mogelijk gaan die langer? Die ken ik persoonlijk niet.

Helemaal mooi: 2 etage rijgklem waarvan de verdieping doorverbind. Onder afzonderlijk voor de plus en boven de (doorverbonden) min. Of met ingebouwde zekeringen (duur).

Geeft meteen aan waarom rijgklemmen / serieklemmen ook wel irritant zijn: er is zoveel voor te krijgen... iets met bomen en bos.

Philip schreef : Dat was ook mijn probleem....
Ik ben niet helemaal groen op het gebied van electra, maar met dergelijke fancy spullen heb ik nog niet de eer gehad om te werken.

Je hebt in ieder geval mijn vraag beantwoord: doorverbinden is mogelijk.

Ik denk dat de vervolg stap is dat ik hier de locale maritieme electrotechnische groothandel eens met een bezoek ga vereren om te kijken wat voor dingen hij leveren kan.

Bedankt

Erikdejong schreef : Hoi Erik,
Ja, een DIN rail met klemmen is iid een doorverbinder en geen verdeler. Dit kan je er wel op een nette manier van maken, door de klemmen aan 1 kant met elkaar door te verbinden.
Ook kan je er verbindings stripjes voor kopen.

Het voordeel is wel dat je keurig op iedere klem een nummer kunt plaatsen (voor het schema, en later makkelijk voor het opzoeken naar eventuele storing) maar de draden nummeren op de kabels op de verzamelstrip kan natuurlijk ook.

Nja het is wat je wilt. Als ik volgend jaar aan de boord-elctra ga beginnen, heb ik wel een din-rail in gedachten.

Oh ja, als je de verschillende soorten spanning op de rail samenbrengt, moet je wel (in jouw geval) wel 3 blokken van maken. Blok 1 12V, blok 2 24V, blok 3 110V.

Succes met de beslissing, iig een goed schema maken!

Mvg. Jan.

edit; zie dat Michiel me voor is.

erik, als je gaat inkopen, zoek dan wel de vertinde uitvoeringen, zijn een paar centen duurder, maar blijven langer goed. op de draad eindjes horen natuurlijk krimp hulsjes, knijp die wel eerst aan met een speciale tang. maar dat wist je natuurlijk allemaal al lang.

en niet de aders vertinnen!

Jan,

Bedankt!
De tekening is nu in de maak, maar die word inmiddels best gecompliceerd. Daarna volgen de berekeningen met maximale stroom per draad en bijbehorende zekeringen ed.

Aan de hand van de tekening maak ik dan een logische nummering en kan ik de nog aan te schaffen onderdelen dimensioneren.

Als dat theoretische gedeelte klaar is, dan neem ik een week vrij van alle andere sores en maak het zo snel mogelijk voor elkaar.
We wonen immers aan boord en dan is het niet handig om te lang over de verbouw van het electrische gedeelte te doen.

@Sietse,
Het moet inderdaad wel kwaliteit worden, zoals alles aan boord.
Bijvoorkeur wil ik nu tijd en geld aan besteden en dan de komende 30 jaar bij wijze van spreken er niet meer naar om hoeven te kijken.

@roozeboos
Wat bedoel je precies? Op een andere boot hadden we continue electrische problemen omdat de kabelschoentjes niet goed beleven zitten of corrodeerden. Waarschijnlijk waren daarvoor toen veel te goedkope onderdelen gebruikt. We hebben toen, om een eind aan de reeks met problemen te maken, alle verbindingen gesoldeerd. Gevolg was drie jaar storingsvrij gebruik voordat de boot verkocht is. Ik zat er aan te denken om iets dergelijks nu ook weer te gaan doen zodra het systeem zijn definitieve vorm heeft gekregen. Is dat een slecht idee?

Erikdejong schreef : Yep dat is het handigst. Weet je meteen wat er kan. Bedenk wel dat klemmen van merk Y moeilijkheden heeft met doorverbinders van merk X. Ik kwam trouwens net een 24 voudige doorverbinder tegen voor klemmen met kabels tot 6mm^2. Lijkt me prima voor je toepassing

Philip schreef : Hoi Philip,
waar kwam je die tegen?

Mvg. Jan.

hier, tot 41A voor de klem.
kan alleen niet zo 123 de max. stroom van doorverbinder zien. Als je 24x 42A uitgang aansluit, gaat dat rap omhoog met éém ingang...
Als die doorverbinger ook max. 41A is, red erik het al niet meer op z'n 24V rail.

Philip schreef :
Zijn er grote verschillen tussen A-merken en B-merken? Zoja zou je toevallig namen kunnen noemen van goed spul?

Googel ander ook even op bijvoorbeeld weidmuller etageklemmen. Dit zijn klemmen waar je aan de onderzijde draden op aan kunt sluiten ( bijvoorbeeld de plus) en boven op de klem bijvoorbeeld de min. Dus eigenlijk 2 klemmen op elkaar.

Goedemerken: weidmuller, phoenix

Dit misschien?

Gaat tot 70mm2

Erikdejong schreef : Dat durf ik niet te zeggen. Wel kwam ik Phoenix Contact veel tegen op boten en bij bootjes gerelateerde installatie bedrijven. Maar of ze echt beter zijn dan anderen? Ik gebruik Phoenix omdat ze toevallig hier liggen en de verkrijgbaarheid prima is hier (conrad heeft ze bijv.) Maar Weidmuller, Legrand, Wago of anderen zullen net zo goed zijn vermoed ik. Ik zou alleen merkloos / kleine merken een beetje vermijden vanwege uitbreidingen later en omdat fatsoendelijke informatie vaak ver te zoeken is.

Ik las net iets over verzinkte klemmen? De mijne zijn gewoon RVS of iets anders niet-magnetisch

erik er even van uitgaande dat je nu aan de andere kant van de plas ligt, hou er wel rekening mee dan dat je waarschijnlijk te maken krijgt met andere normen, dus geen din, maar bv astm. als dat zo is zou ik er een paar op reserve nemen voor als je later er nog wat dingen bij aan wilt knopen. ga er maar van uit dat wat is goedgekeurd voor de viserij vloot het ook wel bij jou blijft doen.

Sietse,

Ik ga er inderdaad vanuit dat alles dat voor de beroepsvaart goed is ook goed voor ons zal zijn. Overigens is het ook zo dat we aan deze zijde van de Atlantic niet heel veel andere keus hebben. De lokale watersportzaak is erg summier uitgerust en heeft lange levertijden om over de prijzen nog maar niet te spreken.

Daar tegenover staat dat bijna alle maritieme groothandels een vestiging in Halifax hebben en dat ze ook aan particulieren verkopen. Nadeel (of voordeel, is hoe je het bekijkt) is dat je vrijwel alleen maar onderdelen van de beroepsvaart kunt krijgen, speciaal bestellen doen ze vrijwel niet.

ASTM is inderdaad de standaard hier, maar ik heb het voor het gemak even DIN genoemd omdat deze naam in Nederland gebruikt word. De principes blijven immers gelijk.

Erik

Erikdejong schreef :
maar wel andere maten en schroefdraad. ( dat is nog uit de tijd dat ik veel met catterpillar generatoren werkte) ik bedoel het is niet uitwisselbaar, wel de zelfde kwaliteit.

sietse-ten schreef :
Bedankt voor de waarschuwing, ik ben me hier inderdaad van bewust.
Ik zorg er zeker voor dat ik onderdelen mee opreis neem, maar dat doe ik van de meeste zaken die ik aan boord heb en wellicht lastig te krijgen zijn.

Erik,
Neem even meer dat een massa stip met kolom schroeven zeer bedrijfs zeker is.
De rijg klemmen kan je gebruiken maar zijn over het algemeen niet geschikt om hogere stromen als 15 ampère aan elkaar door te verbinden.
met behulp van een door verbind strip.
Dat brand een keer uit.
Beter is dan om bv, links de voedende ader (+) op een onderste klem te schroeven, de door verbinding strip te plaatsen.
hierna aan de bovenkant klemmen strook de zelfde dikte ader die je ook voor de voedende ader(+) gebruikt alle klemmen nog een ens hier meer door verbind.
Dus een door verbinding strip en extra alle klemmen met ader dikte (+) door verbinden.

Je opmerking over vertinde aders met flexibele aders dat dit goed voldoet is niet helemaal juist.
Dit wekt alleen als de ader totaal niet beweegt.
Op een zeiljacht beweegt alles dus na verloop van tijd breekt het toch af.
Ik spreek uit ervaring met industriële installatie's.
Ook ader hulsje of nistels breken af.

Je moet de aders of kabels zeer goed fixeren en dat is het enige juiste om de installatie goed te houden.

Dehler,

Ik weet niet of ik je helemaal goed begrijp.
Bedoel je dat je de voedingskabel aan beide einden aansluit zodat het eerste deel van de brug niet de stroom van alle aansluitingen hoeft te geleiden? Oftewel de voeding "ontmoet" elkaar halverwege de brug?

Als dat het niet is, heb je wellicht een schetsje of een foto wellicht van wat je wel bedoeld?

Over de vertinde aders:
Ik bedoel alleen dat de aansluitingen gesoldeerd worden. Volgens mij is dat niet meer "stijf" dan een kabelschoentje, maar de fixatie, wat het zwake punt van een verbinding is, kan niet corroderen en zit ook nog eens beter vast. Of zie ik dat toch verkeerd?

dehler schreef :
Is dat zo? Het jacht beweegt, maar kabels en klemmen over het algemeen niet ten opzichte van elkaar. Meestal toch netjes gefixeerd in goten en op andere bevestingspunten zodat ook traagheid en veranderende zwaartekrachtrichting geen noemenswaardige invloed hebben.

Ik heb 6 jaar geleden zelf de hele elektra aan boord vernieuwd. Ook gebruik makend van DIN rails met Phoenix contact klemmen. Een deel van de aders die daarin vast zitten zijn vertind, een deel ook voorzien van adereindhulzen. Allemaal nog 100% in orde.

Nog een tip: Phoenix heeft drie soorten klemmen.

De grijze zijn reguliere "kroonsteentjes". Die zijn verder geisoleerd van de rail en elkaar. Je kunt ze koppelen met een schroefsysteem in het midden van de klem. Volgens mij inderdaad tot 10 breed verkrijgbaar. Als je dus meerdere verbruikers op een groep wilt aansluiten kun je een aantal klemmen doorverbindingen.

De blauwe zijn speciaal voor de 0 in wisselstroominstallaties bedoeld. Die kun je met klemstrips doorverbinden en aan de andere kant zit een schroefklem. Ik heb die verder niet gebruikt.

De groen-gele zijn massaklemmen en die gebruiken de rails. In een gelijkstroominstallatie kun je die natuurlijk voor de massa (-) gebruiken. Zo heb ik ze ook gebruikt. De DIN rails zijn bij mij dus altijd de massa van de 12v installatie.

Ik zou je niet adviseren om meerdere spanningsgroepen op een rail te combineren. Zeker niet als je massaklemmen gaat gebruiken, maar ik zou het sowieso strict gescheiden houden.

Zeker voor het 220v en 110v net geldt dat het helemaal apart in dichte goten en lasdozen thuis hoort. 24 en 12 is wat minder kritisch, maar als je niet per ongeluk dingen stuk wilt maken dan zou ik ook dat heel duidelijk gescheiden houden.

Tot slot: het is misschien verstandig om te overwegen om alle gebruikers apart af te zekeren via een centraal paneel. In dat geval kun je er natuurlijk ook voor kiezen om de verdeling plaats te laten vinden op het zekeringspaneel. Vandaar ga je naar de klemmen terug en daarop sluit je de verbruikers weer aan.

Ik heb er toen voor gekozen om een aantal locaties aan boord te voorzien van een rail met klemmen, netjes in een dichte installatiedoos (zo'n ding met transparante voorkant en PG wartels). Bakskist, spiegel, motorruim, achter het instrumentenpaneel, voor en mastvoet. Tussen al die locaties lopen kabelbundels met ruim voldoende en dikke aders. Voor een paar grotere verbruikers lopen er nog aparte, dikkere draden bij.

Alle kabels en aders zijn genummerd, evenals alle klemmen. De verbruikers zitten aangesloten op een logische (de dichstbijzijnde) klemlocatie. Ook de diverse signaal- en stuurdraden (NMEA, seatalk, gevers navigatieapp, sturing kachel, sturing ankerlier, etc) lopen allemaal via genummerde klemmen en de kabelbundels. Geen wirwar dus meer van deels opgerolde kabels en draden in alle soorten en maten.

230 heb ik strict gescheiden gehouden. Dat loopt vanaf de omvormer en walstroom aansluiting naar een verdeeldoos in de bakskist met aardlek, zekeringautomaat en omschakelrelais. Vandaar lopen er twee 230v ringleidingen met installatiedraad of kabel in 5/8 pijp naar de verschillende wandcontactdozen met lasdozen waar nodig.

Als je nog vragen hebt over het Phoenix contact systeem dan hoor ik het wel. Conrad voert overigens het gehele assortiment. Artikelnummers 2,5mm2: 743105, 743386, 743264, 743386. Artikelnummers 6mm2: 743131, 743398, 743292. Behuizingen o.a.: 521064, 524678, 521145. Accessoires zoals nummertjes en bruggen: 744302, 744277, 743200, 743427, 743401.

Nu ik toch mijn oude bestellingen door zit te nemen, als er iemand ooit nog een 230v omschakelautomaat (wal/omvormer) wil maken: Conrad artikel 745534 met voet 745531. Dat is een Phoenix Contact dubbelpolig relais REL-IR/L-230AC/2x21 voor DIN rail met schroefklemmen op de voet. Max 12A continu, maar dat zal voor de meeste toepassingen in jachten ruim voldoende zijn. Bekrachtiging/omschakeling met de 230v spoel van het relais op de walstroom.

Roel.

@ Erik,

Dat klopt, de brug hoeft dan niet alles te geleiden.
De stroom word meer verdeeld.
Inderdaad je maakt via de voedende ader een meerdere ader brug boven de klemmen.
Dus je door verbinding strip geleid en en de door verbinding aders helpen mee.

Of de doorverbinding brug moet zo zwaar zijn dat deze de gevoerde stroom kan hebben!


Ik heb de rijg klemmen leveranciers op het web nagelopen maar kan geen stroom waardes vinden.
IK kan het wel voor je op zoeken maar dan moet je even geduld hebben .

Rijg klemmen met door verbind strip worden normaal toegepast in stuur stroom installatie's.

De fixatie die je aan geeft, is nu precies verkeerd.
Als je het vertinde eindje in de klem schroeft en hand vast draait zit het goed vast.
Alleen onder de klem moet de ader ook gefixeerd zitten, immers bij de grens van soldeer en niet soldeer bestaat de kans op breken.
En zeker op een zeiljacht.



Je massa brug is een goed gebruikte installatie methode.
Degelijk en zwaar uit gevoerd.



groet J