Onderwerp: Overstap op LiFePo4, waar rekening mee houden?

Mannen, ik vind dat jullie wel vrij ver gaan in theoretische details, die in praktijk weinig relevant zullen zijn.
Een goede LFP batterij heeft 3000-5000 cycli. Als je worst case rekent met 3000 en hoog rekent met 100 volledige cycles per jaar (wat je nooit haalt want weinig varen 100 dagen per jaar met een volledige cycle).
Dan doe je er 30 jaar mee en minder worst case, oftewel in 99% van de praktijk gevallen zal dit het dubbele of meer zijn.
Maak je dan niet druk als je een poos op 100% staat en de bank iets minder lang mee zal gaan.
Ik hoop echt dat ik mijn LFP bank overleef met mijn nu 51 jaar, maar dan zal ik zeker niet meer met deze boot varen.

Grofweg, met een goede AGM die je goed behandelt doe je 10 jaar, met een goede LFP die je goed behandelt doe je 100 jaar. Als je hem een beetje mishandelt een beetje minder, of flink mishandelt een flink aantal jaar minder, nog steeds geen probleem.

Dan doel ik op tot de max laden, niet op compleet leeg, lang zo laten staan en dan vol vermogen laden.

PvO schreef :
Zo'n €500 moet je op rekenen. Ik heb nu een rec BMS.
Niet geheel probleemloos alleen. 2 maanden geleden ging het balanceren 'op hol'. 1 cel werd continue omlaag getrokken en de rest van het pakket geladen. Dit resulteerde in 1 cel onder de 2,5V en 3 cellen over de 4 volt..helaas wel wat schade aan de cellen opgelopen.
Bms bleef zelfs balanceren als hij uit stond....

Heel snel een nieuwe gehad, maar helaas (nog steeds) geen uitsluitsel over wat er nu mis mee was... En ik zit nu met beschadigde cellen.

Ervan uitgaande dat dit incidenteel is ben ik verder heel tevreden over het bms.

Inderdaad komen er een paar theoretische verhandelingen voorbij die mij niet per se dichter bij een antwoord brengen, maar het is mij wel duidelijk dat er meer is waar ik rekening mee moet houden dan ik eerst dacht. Jullie bijdragen worden zeer gewaardeerd.

Ik heb grofweg de volgende opties die mij dichter bij mijn wens van 72 uur autonomie brengen.

1. De koelkast (de grootste gebruiker) aanpakken. Daarvoor wil ik dit draadje als inspiratie gebruiken: zeilersforum.nl/index.php/foru...-van-voedsel-koeling
Digitale thermostaat en van binnen uit isoleren met PIR plaat. Het ding is bizar groot en je komt niet bij de buitenkant. Nog wel PIR plaat met de juiste afwerklaag (foodproof) vinden.


2. Zonnepaneel van 60 watt (of twee keer 60 watt) op een trespa plaatje op een mast aan de hekstoel (www.solarpowersupply.nl/produc...ibel-zonnepaneel-60w) met een Victron smartsolar MPPT lader.

Dit is zinvol bij elke oplossing. Stap 1 en 2 doe ik dus sowieso

Domweg een grotere deep cycle of semi-tractie accu plaatsen, bijvoorbeeld 105ah of twee van 60ah. De goedkoopste oplossing. Twijfel of ik dan 72 uur autonomie haal, maar in combinatie met bovenstaande moet ik een heel eind komen.

Twee (of drie) keer 80Ah AGM (Varta, Cell Power). Er moet dan een extra lader naar de startaccu (niet per se noodzakelijk maar doe ik denk ik wel) maar verder geen aanpassingen nodig, de IP22 Victron heeft een laadprofiel voor AGM. Er is met een Sterling (oid) meer rendement uit de dynamo te halen, maar niet per sé noodzakelijk. Voor ongeveer 300 euro klaar (2 x 80Ah Beaut, bijv.)

De LFP optie. Zeker met de mooie BMS die hier is besproken een mooie optie maar zeer prijzig, naast de cellen komt hier nog de BMS en de Victron DC DC lader bij. 400 a 500 voor de cellen alleen, 200 voor de Victron, ong 100+ euro voor de BMS, het loopt aardig op. Ik zou nog af kunnen zien van laden op de dynamo, dan is de Victron niet nodig. Met deze laatste optie is zeker meer dan 72 uur autonomie te realiseren

Heb ik het zo een beetje samengevat?

Op de Tapas doe ik de BMS draadloos. Iedere celblok een boxje met alleen een plus en min en een temperatuur sensor.
Draadloos uitgelezen op de multiview. Scheelt echt een hoop lange draadjes en kabelbomen.
.
vwb de actieve bms, texas instruments heeft daar een application note over. Uitgebreid systeem en daardoor best duur.
Het enige wat je er in feite mee wint is dat overtollig vermogen niet wordt verstookt in warmte. Wat opzich een goed streven is.
Maar niemand past dat toe. In auto's wordt ook gewoon passief gebalanceerd. Prijs is in die industrie ook van belang.
en je hebt dan ook veel blokken, net als in de tapas (14 serie 4 parallel)

Tja, de keuze blijft lastig met al die mogelijkheden. Ik heb zelf een jaar zoveel mogelijk gelezen hierover en ook mijn interesse in techniek speelde mee dat ik alles wilde weten. Ook ben ik niet vies van een experiment; het mag best wat kosten en het is ook hobby, net als zeilen.

Denk dat het belangrijk is dat je zelf goed weet wat je gaat maken, teken het uit en laat een kenner er nog eens naar kijken.

Nb als je de BMS die ik heb neemt, heb je geen mppt lader voor de zonnepanelen nodig. Die laden namelijk direkt op de accu. Voor een nog hoger rendement . Scheelt weer wat in de prijs!

Mooi, het is zeker een interessant ding. Ik kan aan 135ah cellen komen van hetzelfde merk als jij aanwees. Met een BMS als deze hoeven die dus niet persé bij elkaar geselecteerd te zijn?

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Bert65 schreef :
De Electrodacus BMS zal zelf bij elke cyclus de cellen balanceren. In principe worden de accucellen geleverd die al min of meer dezelfde lading hebben. Maar het is niet nodig om de cellen bij eerste gebruik samen te laden.
Als ze niet gelijktijdig zijn aangeschaft weet ik niet of dat een nadelige invloed kan hebben.

Bert65
Een wat late reactie, maar ik ben slechts een 'occasional' ZF-er.
N.a.v. je genoemde punten:

1. Koelkast/kist. Leuk dat je uit mijn projectje van toen inspiratie haalt. Heeft het toch nog nut gehad dat in het ZF te posten. Op een vorige boot om dezelfde reden als je noemt isolatie aan de binnenkant aangebracht. Pir is een goede keus. Je kunt de kale pir ook bekleden met 2mm dik wit PVC sheet material. Is makkelijk te verwerken (kartonnen templates maken) en geeft keurige afwerking.

2. Solar panel 60W. Verwacht hiervan niet te veel. Alle beetjes helpen, maar om 72 uur autonoom te zijn met ong. 120Ahr service accu en gebruikers koelkast, kachel, instrumenten, radio enz. zal je beslist ook de dynamo nodig hebben. Ik krijg de indruk dat de meeste ervaringen met solar hier op het ZF uitgaan van een stilliggende boot, veel zon, geen schaduw en gerichte panelen. Dit bereik je op een bewegende boot tijdens zeilen of geankerd zeer zelden.

3. LFP als energiebuffer is sterk aan te raden en hoeft niet duur te zijn. Service LFP accu en loodzuur start accu geheel gescheiden houden. LFP direct laden met dynamo. Geen dure regelaar nodig. Het enige dat nodig is om veilig met de dynamo LFP te laden is een stroombegrenzer en V-switch ( spannings relais) om bij bereiken van maximale LFP laadspaniing (bijv. 13.8V) het laden te stoppen. Dat bereik je met instelbare stroom begrenzer voor de veld spoel (rotator) van de dynamo (meestal 0-6A). Daarnaast misschien als extra veiligheid een thermostaat met sensor op de dynamo. Daar heb ik al hier op het ZF over geschreven. Kosten totaal voor laden van LFP m.b.v. dynamo <100EU.
Apart stroomdraaien zal nauwelijks nodig zijn. Als je bij manoevreren en anker op of af de motor draait, kun je tegelijkertijd de LFP accu met zo'n 35A (0.3C) snel bijladen.
Voor laden van startaccu een EU20 boost converter naar 14.2V. Capaciteit hoeft minimaal zijn. De startaccu heeft hooguit een paar Ahr per dag nodig. Boost converter op service accu aangesloten als gebruiker of op "load" uitgang van de solar MPPT controller. Kan permanent aangesloten blijven. Als de start accu vol is (meestal binnen 10 min na starten van de motor), is er vrijwel geen verbruik.
Voor solar raad ik aan Epever Tracer AN. Erg robuust met flinke connectors voor batt, PV panel en load. Epever heeft een "user" setting waarbij alle parameters instelbaar zijn, dus als je bijv. LFP wilt cyclen tussen 20 en 70% SOC, dan kan dat.
BMS kun je ook zonder. Als je de funkties van een BMS op een rijtje zet, zijn high voltage, en low voltage disconnect de belangrijkste. Dit bereik je al met het spannings relais voor dynamo laden en de settings van de MPPT controller. Voor balanceren een (goedkope) active balancer. Op de load uitgang van de MPPT controller een klein relais met alarm zoemer aansluiten, zodat je een hoorbare waarschuwing krijgt als de spanning van de service LFP accu beneden de ingestelde spanning zakt (zeg bijv.12.5V).

Fabrikanten van laders en regelaars en hun volgelingen doen vaak heel moeilijk over "LFP profiles" en speciale apparaten voor LFP accus laden. In feite is laden van een LFP accu veel eenvoudiger dan loodzuur. Er is slechts een lader of 'regelaar' nodig die bulk laadt tot het absorptie punt wordt bereikt (voor LFP beter max laadspanning genoemd). Op dat punt gewoon stoppen. Maar ja, een eenvoudig en dus goedkoop apparaat is commercieel niet zo aantrekkelijk en fabrikanten zitten al met de vele complexe ('smart') apparaten voor bulk, absorptie en float laden, die ze graag ook aan de man brengen voor LFP gebruikers.

Hallo Walt, bedankt voor je antwoord en het is zeker niet te laat. De BMS die hier wordt besproken is een soort totaaloplossing. Die niet alleen de accu beschermt maar ook als laadregelaar en levenskunstenaar optreed. Dat maakt het wel aantrekkelijk. Ik ga je stuk over de dynamo opzoeken, want ik kwam op heel andere bedragen.

Over de koelkast: Hoe 'las' ik de naden tussen de PVC platen? Gewoon vloeibare pvc lijm? En hoe hecht je de PVC platen op de PIR platen? De lijm moet natuurlijk goed tegen jou kunnen.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

WaltB schreef : Tot zover is het inderdaad vrij eenvoudig, maar hoe bepaal je vervolgens wanneer er weer met laden begonnen moet worden?
Met een auto is het eenvoudig, die laad je wanneer de resterende accu capaciteit niet meer voldoende is voor de reis die je van plan bent te maken.

Op de boot zou ik toch liever een systeem hebben die dat zelf regelt.

Nog wat mij betreft een kleine aanvulling. Op mijn vorige boot had ik een 50watt zonnepaneel met MPPT regelaar. Ij had ook een (heel zuinig) koelkasten aan boord, er werd interieurverlichting gebruikt en telefoons opgeladen. Alleen op hele warme dagen met weinig zon had ik walstroom nodig. En met een zwaardere accu was zelfs dat misschien niet nodig geweest.
Ik was, kortom, positief verast door de bruikbaarheid van het paneel. En het kunnen we dus ook nog twee worden (=120 watt)

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

PvO schreef :
Een spanningsrelais kan ingesteld worden om weer te sluiten bij een bepaald voltage, dus bij accu spanning die overeen komt met bijv. 25% SOC. Daardoor automatisch. Deze relais zijn behoorlijk accuraat en kunnen ook gecalibreerd worden.
Je kunt zo’n relais ook in serie zetten met een MPPT lader die voorgeprogrammeerd is voor 3-stage laden van loodzuur. Op die manier maak je alleen gebruik van de bulk fase van de lader, hetgeen je wilt bij LFP. Dus een economische manier om van een bestaande MPPT lader gebruik te maken bij overgang naar LFP.

Bert65 schreef :
Heel mooi, maar dit klinkt als ideale omstandigheden bij een stil liggende boot, geen electronica, geen auto pilot. Varend of geankerd is mij dit nog nooit gelukt, zelfs niet met 250W aan solar. Hooguit 3-4 uur per dag 150W opbrengst, onvoldoende voor AP, koelkast, en dat in de zomer, lat. 37 Zuid.

Bert65 schreef :
Het is al 10 jaar geleden, maar ik dacht dat ik een neutrale RTV siliconenkit gebruikte voor verlijming. Afwerken naden ook met (witte) siliconenkit. Ik gebruikte destijds geen pir, maar (blauwe) high density isolatieplaat van 3M, geloof ik. Nu zou ik ook pir gebruiken. Ik vond nog een paar foto's.

OK, dank je wel. Ja, het wordt zeker PIR.

Het gaat overigens niet alleen om energiebesparing. Ik heb de boot net overgevaren en werd met herfstweer al gek van het aantal keren dat de compressor aan het werk werd gezet.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Ce est parti schreef :
Ik begrijp die derde stap bij LiFePo4 niet. Ik heb alle bekende lader leveranciers gevraagd om uitleg maar niemand kan het uitleggen. Een LiFePo4 lading zou gewoon moeten stoppen bij het ingestelde voltagen en niet daarna nog een piemelstroompje moeten geven. Victron stelt dat die stroom zo laag i dat het geen kwaad kan maar kan niet uitleggen wat het nut er van is.

Ce est parti schreef :
Capaciteitstest op 189Ah voor een 200Ah cel betekent dat de cellen niet goed genoeg zijn. De waarde zou ruim boven de 200Ah moeten liggen. En eeeehh, prima voor mij lijkt mij niet een argument. Alsof je een biefstuk van 500 gram koopt en betaalt bij de slager, eentje van 400 krijgt en dan vervolgens zegt: "ik had eigenlijk ook niet zo erge honger".

Bert65 schreef :
De cellen moeten gematched zijn anders blijf je balanceren. Een gemiddeld BMS werkt alleen heel kleine verschillen weg en zet dat om in warmte.

Ce est parti schreef :
Dezelfde "lading" is niet relevant. Je kunt er zelfs niets aan aflezen omdat ze zo ongveer rond de 3,2 / 3,3 V afgeleverd zullen worden. Zelfs als er op dat moment geen verschil is kan dat verschil er wel zijn als de cellen vervolgens worden geladen.

WaltB schreef :
Heb je het filmpje in deze draad gezien van Victron? De reden dat je niet rechtstreeks van de dynamo kunt laden is dat je dynamo dan in rook opgaat. Tenzij je een speciale "slimme"dynamo hebt. Op de meeste boten zitten die niet

silerberend schreef :
Uhhh, heb ik ergens geschreven dat ik 200aH cellen heb? Dat is niet juist; het zijn 190aH cellen. Ik heb gemeten met de ingebouwde shunt, die heeft natuurlijk ook een foutmarge. Mijn bedoeling is om ieder jaar de capaciteit te checken met dezelfde meetapparatuur.

Ce est parti schreef :

silerberend schreef :

silerberend schreef :
Ja, dat filmpje ken ik goed. Het is niets anders dan verkapte marketing van Victron, waar veel mensen voor zwichten. Erg succesvol! Een beetje rook of een brandje doen wonderen.

Je kunt met elke bestaande dynamo LiFePO4 accu's laden als je een simpele stroombegrenzer voor de veldstroom gebruikt, waardoor de gegenereerde stroom gereduceerd wordt en de dynamo niet oververhit raakt. De dynamo kan zelfs "dommer" zijn dan bij loodzuur accu's. Zelf heb ik een regelaar gemaakt om optimaal LiFePO4 te laden, met in achtneming van het toerental, maar het kan ook eenvoudiger. Zie o.a. dit draadje:Snel en veilig LiFePO4 laden

Leveranciers van laadspullen zullen dit advies nooit geven, want het brengt niets op. Victron en anderen verkopen graag DC-DC converters en solar controllers, Balmar verkoopt graag dure high performance dynamo's en zgn. "slimme regelaars". Victron verkoopt ook Balmar. De meeste bestaande apparatuur is oorspronkelijk voor het laden van lood-zuur accu's ontworpen en hebben een hoop toeters en bellen die bij LiFePO4 laden totaal niet nodig zijn. Wel is er vaak een 'LiFePO4 instelling' mogelijk of is er een 'LifePO4 profiel", maar het zijn vaak minder netjes aangebreide toevoegsels. Bij de meeste apparaten betaal je voor features die je nooit nodig zult hebben.

Zonnepanelen zijn prachtig, maar de opbrengst wordt vaak overschat, vooral tijdens zeilen of voor anker. Bij netjes naar de zon gerichte panelen in een haven is bij zonnig weer de opbrengst heel respectabel, maar in havens is er meestal walstroom beschikbaar, dus je kunt je afvragen hoe nuttig solar is bij het varen van haven naar haven. In feite is zelfst LiFePO4 dan vaak overbodig. Loodzuur accu's vormen bij dat soort gebruik vaak al voldoende energie-buffer.

Bij een grote energie-buffer die LiFePO4 accu's bieden, heb je bij langere tochten ook een flinke laadcapaciteit nodig, want je buffer kan nog zo groot zijn, hij moet wel bijgevuld worden en vaak is het zaak om dat snel te kunnen doen. En wat levert die laadcapaciteit nou beter dan een dynamo, als je toch de motor moet draaien?

silerberend schreef :
Volgens mij geeft WaltB precies aan wat er in het filmpje wordt aangeraden.......