Onderwerp: Koelkast en zonnepaneel

Ik kreeg geen reactie, maar volgens mij is het daarom toch beter om meerdere kleinere znnepanelen over de boot te verdelen. En parallel aansluiten. Dan zijn er altijd wel een paar die op vol vermogen werken. De anderen die minder licht hebben doen niet mee, maar verzieken het ook niet. wel meer bekabeling.

Roozeboos, met kleinere panelen heb je helemaal gelijk, zijn veel makkelijker te richten.
Maar parallel moet ik bestrijden.
Ik heb zes panelen, stonden eerst parallel.
Een MPPT regelaartje aangeschaft, met panelen parallel, daarna 3 series van 2 panelen parallel gaf een beter resultaat.
Na een tijdje 2 series parallel van 3 panelen gaf nog ietsje beter resultaat.

Panelen zijn niet van plaats veranderd, alleen de kabels anders aangesloten.

De winst zit, naar mijn ervaring, in het vroeger starten en langer doorgaan.
Immers met 3 panelen in serie heb ik bij zon voor 5 volt per paneel al een spanning van 15 V op de regelaar ingang.
Dat is toch wel een paar uur langer laden per dag en de laadstroom is over de hele dag net even iets hoger.

Met 6 panelen parallel moest ik ´s winters toch nog wel goed oppassen met wat ik aan liet staan.
Nu ze maximaal in serie staan heb ik eigenlijk altijd meer dan genoeg stroom.
Drie panelen in serie geven een spanning op de MPPT regelaar van 68 V wanneer de accu´s vol zijn. In feite de "open spanning"
De Victron 70/15 kan dat goed aan. Ook wanneer heel soms de laadstroom naar de 18 A loopt gaat alles goed. Het ding is uitendelijk 20 A gezekerd.

Wanneer ik nu nieuw moest instaleren, dan nam ik een MPPT regelaar met zo hoog mogelijke ingangs spanning en zoveel als mogelijk de panelen in serie.

Ik denk ook een beetje eraan om een MPPT regelaar achter het windmolentje te zetten.
Dit draait momenteel zonder regelaar.
De zon panelen regelen terug wanneer het hard waait.

En een volgende gedachte is, (wanneer er MPPT panelen zijn van pakweg 300V om dan de walstroom gelijk te richten en die te voeden in een MPPT regelaartje.
Maar dat zal wel niet meer gebeuren.
Ik ken als hoogste spanning voor MPPT ingang 150 V. (Outback en Victron)

Belerion II schreef :
Ik probeerde het in te vullen en lukte niet waar wij wonen valt de carieb buiten het gebied of doe ik iets verkeerd?.

Wij hebben trouwens 2 40 watt panelen en een windgenerator maar na 2a3 dagen moet de generator aan,onze koelkast trek wel veel,7 amp.Zal ook wel veel meer aanstaan als in bv nl gemiddeld is het hier 30gr.
Heb er wel aan zitten denken om meer panelen te zetten,maar twijvel aan de hoeveelheid.

Om even een idee te krijgen?
Hoeveel Wp heb jij dan geïnstalleerd Saefthinge?

Parallel schakelen van zonnepanelen kan lang niet altijd. Het hangt af van de specificatie van zowel de panelen als de MPPT-regelaar.
Om de maximale energie uit een zonnepaneel te halen zijn twee parameters belangrijk:
1. De spanning bij het maximale vermogen: V_mpp.
2. De stroom bij het maximale vermogen: I_mpp.
Deze parameters zijn, als het goed is, vermeld op het paneel. Hier moet de de MPPT-regelaar, samen met het aantal panelen, op worden uitgezocht.

Omdat een zonnepaneel een stroombron is zal het paneel snel zijn open-klem spanning bereiken (V_oc). Met andere woorden: zodra er licht op het paneel schijnt zal snel deze spanning worden bereikt. Bij belasting zakt de spanning in en gaat er stroom lopen. De kunst van de MPPT-regelaar is nu om de spanning V_mpp en stroom I_mpp zo in balans te brengen dat het maximale vermogen wordt geleverd. Mpp staat voor Maximum Power Point, het punt waar het paneel het maximale vermogen aflevert.

@ Roozeboos: De vraag of je panelen parallel kan schakelen hangt dus helemaal af van bovenstaande uitkomst.

@ Snoopy: het programma uit mijn link is "gesponsord" door de EU. Dus of de Carieb er in verwerkt is...

EDIT: via deze link is meer technische informatie te vinden over zonnepanelen. Welliswaar voornamelijk geënt op vaste systemen, maar geeft toch veel info.

mijn ca 60 watt paneeltje op een simpel solara regelaartje, op het luik, is voldoende om zomers de koelkast bij te houden, echter heb ik meestal ook wel een radio, een telefoon of tablet lader (2A) aanstaan, en s'avonds natuurlijk de lampjes, en zo nu en dan een omvormertje, dan zie ik dat de accu's na 2 a 3 dagen gewoon richting de 12v kruipen.

Maar de eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik niet vaak 3 dagen op een plek ben zonder walstroom, sowieso ben ik niet vaak 3 dagen op de zelfde plek. Daarna vaar ik naar een andere plek, en gebruik ik ongetwijfeld de motor wel even, dus no issue ... zodra de motor aangaat, gaat ook de koelkast even naar max.

De meerwaarde van het paneeltje zit 'm bij mij gewoon in het feit dat wanneer ik in het weekend bij de boot kom, de accu's nokkievol zitten, en dat ik niet zenuwachtig hoef te worden wanneer ik ergens een nachtje of 2 lig waar geen walstroom is ...

Als ik volledig selfsupported naar verre oorden zou willen gaan zou ik ook wel andere spullen monteren, overigens is zo'n spoiler achterop een 27ft Jeanneautje naar mijn mening niet echt een gezicht, het is geen dikke Ovni ofzo, het paneeltje op het luik mag dus in theorie wel niet ideaal zijn, in praktijk is het ding voor mij wel ideaal, mijn vaste box is Oost-West, dus zijkant van de boot op het zuiden, daardoor pakt het paneeltje daar ook genoeg zon om de accuutjes vol te houden.

Ik schat zelfs in, dat zomers het paneeltje zonder los te halen de koelkast aardig bijhoudt, het is echter het overige stroomverbruik wat de accu's leegtrekt ...

Ik heb wel eens gekeken naar MPPT regelaars met een toelaatbare ingangsspaning van +40v zodat ik een tweede paneeltje serieeel aan zou kunnen sluiten, maar die dingen zijn schreeuwend duur, ik ben maar een doodnormale weekend en vakantiezeiler, de meerwaarde van een dergelijke regelaar en extra paneeltje kan ik mijzelf niet verantwoorden. Dus heb ik maar een goede acculader gekocht ( Ctek M200 en Proosten 30A lader als backup ).

Ik kom er mijn vakanties wel mee door, en m'n biertjes zijn altijd koud

gr
JPD

@Saeftinghe: wat gebeurt er als er schaduw op een van je panelen valt nu ze in serie staan? Krijg je dan niet hetzelfde effect als wanneer er schaduw op enkele cellen van een paneel valt (wordt altijd gezegd dat hele paneel dan minder gaat presteren doordat cellen in serie staan..)

En ik neem aan dat als je ze in serie zet de panelen allemaal hetzelfde moeten zijn?

Hoe het in een kleiner paneel is weet ik niet, maar de grotere hebben zgn. bypass diodes. Deze zorgen ervoor dat groepen (strings) van cellen die beschaduwd zijn worden buitengesloten zodat de overige strings van cellen hun energie kunnen leveren.
Meestal zijn er drie strings. Gegroepeerd in de lengterichting van het paneel.

Klopt. Mijn 50 watt paneeltje heeft die ook. En getest.

Ja maar hoe zit het nou als je panelen in serie zet en 1 paneel vangt op dat moment bijna geen licht en de rest wel..

Bij in serie geschakelde panelen zal het maximale vermogen wat wordt afgegeven worden bepaald door de zwakste schakel. In dit geval het paneel met de minste lichtinval.
Voor de duidelijkheid heb ik even snel twee tekeningetjes gemaakt wat het illustreert. In dit voorbeeld ga ik er even van uit dat de panelen maximaal 2 Ampere leveren. De spanning is in dit voorbeeld niet relevant.

Tekening 1 is de ideale situatie: de volle stroom loopt door alle panelen en hierdoor is het maximale vermogen beschikbaar.





In tekening 2 ligt het rechterpaneel in de schaduw. Hierdoor zal er minder stroom door de keten lopen.





Aangezien de spanning redelijk hetzlfde blijft is het afgegeven vermogen dus een stuk minder. De MPPT-regelaar zal proberen het optimale vermogens punt op te zoeken, maar dat zal uiteraard minder zijn dan zonder schaduw.

Zoals ik al eerder schreef zijn (de grotere?) panelen voorzien van zg.n bypass diodes. Ze zorgen ervoor dat de cellen van een deels beschaduwd paneel die wél in de zon liggen toch hun energie kwijt kunnen en de rest energie toch afgeven aan de keten.

Misschien niet zo heel duidelijk uitgelegd, maar heb het nu even snel gedaan...

Aha . Volgens de specs zitten er op mijn paneel ook bypass diodes .
midsummerenergy.co.uk/pdfs/kyo..._70W_solar_panel.pdf
Alleen staat daar dat die ervoor dienen om "hotspots"te voorkomen maar helpen die "dus"ook bij beschaduwde delen?
Heb jij misschien een schema hoe die diodes zijn geschakeld?
Kan ik eens kijken of ik er wat van snap
Ad

@Saeftinghe: wat gebeurt er als er schaduw op een van je panelen valt nu ze in serie staan? Krijg je dan niet hetzelfde effect als wanneer er schaduw op enkele cellen van een paneel valt (wordt altijd gezegd dat hele paneel dan minder gaat presteren doordat cellen in serie staan..)

FMJ,

Heb heden ochtend even de stroom gemeten met maximaal zon er op en een paneel helemaal weggedraaid van de zon.
De stroom zakte van 5,48 naar 4,56 A. 35 % van de panelen uit de zon en 25% minder stroom
Dit bij 13,5 V, dus een vrij volle accu.
Wanneer de panelen alle hetzelfde zijn heeft sterke voorkeur.
De mijne zijn dat niet.
Ik had voorheen 4 panelen van 48Wp. Die leverden in de winter aan de krappe kant.
Maar ik heb ze wèl een keer 20A zien leveren. Met een PWM regelaar. Dus duidelijk méér dan de vergelijkingswaarde. Ik denk dat de instraling hier meer is dan die men als vergelijking standaard gebruikt.
Dit bij zeer sterke zon en heel goed gericht. Accu´s laag en veel verbruikers bij.

Ik liep tegen een bijna geschenkje aan; 2 stuks 30Wp paneeltjes met een 70/15 MPPT regelaartje.
Eerst alles parallel, daarna in 3 series van 2 panelen, en daarna in 2 series van 3 panelen. Beide series met 48-48-30 Wp.
Dat is niet optimaal, maar ik heb een keer geprobeerd wat mogelijk was, en heb een keer 18A gemeten.
Gemiddeld zie ik 12 a 13 A staan bij goed gerichte panelen. (MPPT) Bij de PWM was de topstroom niet zoveel minder, maar wel de tijdsduur van laden korter. (Uren)

Sinds die MPPT met in 3 serie geschakelde panelen heb ik ook ´s winters genoeg stroom. Zoveel dat ik zelfs een beetje achteloos er mee begin om te gaan.

Mijn opinie (let wèl géén conclusie) is dat zoveel als maar mogelijk is in serie schakelen het beste resultaat geeft.

In één 12 volt paneel staan 36 a 40 cellen in serie. Met meerdere panelen staan er dan tot 120 cellen in serie. Dat is 66 volt open spanning. Daar kan die MPPT naar mijn idee beter mee uit de voeten dan met 3 panelen (van 40 cellen) parallel.
Mijn mening (en ervaring) is dat een beschaduwde cel veel minder levert, maar niet de stroom van de rest totaal blokkeert.
De hoek van instraling lijkt me belangrijker dan een schaduw.
Schaduw is meestal maar een stukje, terwijl de instraalheoek het hele paneel betreft.

Ik zie ook, dat wanneer de boot een beetje draait, (en er GEEN cellen in de schaduw komen), dus de instralingshoek alleen verandert de stroom halveren of verdubbelen.

De hoeveelheid instraling waarmee vergeleken wordt is iets anders dan de werkelijke instraling.
Ik denk dat die op de breedte van Sevilla hoger is dan de standaard instraling voor vergelijking. En duidelijk meer dan op een zonnige Hollandse dag.


De vraag van Sloe gin
Om even een idee te krijgen?
Hoeveel Wp heb jij dan geïnstalleerd Saefthinge?

Niet helemaal zoals het zou behoren te zijn, maar ik heb 2 serie´s van 48-48-30 Wp parallel staan op een Victron 70/15. Met ruim 400Ah aan accu´s.
Daarmee kan ik in de zomer 3 a4 dagen somber weer overbruggen, in de winter hooguit 2 dagen.
Daarnaast een sterk gemodificeerd Air X windmolentje, dat vrijwel nooit draait omdat er zelden wind is. Het draait bij 3 knopen en begint te leveren wanneer er tegen de 5 knopen wind is. Een verwaarloosbare stroombijdrage van dat molentje.

Een eigenschap van zonnecellen is dat ze een negatieve temperatuur cooefficient hebben: hoe kouder het is hoe hoger de spanningsafgifte.
Het in serie schakelen van panelen met verschillende specificaties is niet handig. Het zwakste paneel beperkt hier het totale vermogen. Zonde...

Serie en of parallel schakelen van panelen hangt sterk af van de gebruikte regelaar. Die bepaalt uiteindelijk de V_mpp en I_mpp.

Wanneer een enkele cel van een zonnepaneel beschaduwd is, zal deze zich gedragen als een verbruiker. De stroom die wordt geleverd door de zon beschenen cellen gaat door de niet beschenen cel heen. Daar kunnen ze niet tegen. Ze worden een verbruiker. de cel verbrand en wordt een hotspot. Die zal geen energie meer opwekken. Vandaar dat ze voorzien zijn van een by-pass diode. Deze voert de energie om de cel heen zodat de stroom toch zijn weg vindt.

Ter illustratie zie plaatje hieroneder.

Die verschillende panelen is inderdaad jammer, maar ze waren bijna gratis. En dan probeer ik er wat mee, het geeft net die kleine verbetering die ik nodig had om ook in de winter niet al te zuinig hoef te zijn.

De panelen in de schaduw geven ook nog een zekere spanning/stroom, zo zwart is de schaduw hier nu ook weer niet, afdekken met een zeil of zo zal een veel sterkere invloed hebben.

Op de paneel aansluitingen zit een verdikking die te groot is voor alleen de aansluiting.
Ik vermoed dat daar dan die diode in zal zitten. Zo oppervlakkig bekeken is het niet open te schroeven.

Mag ik dat vertalen als 250Wp, waarmee je dan genoeg energie opwekt om jezelf te bedruipen.
Of kan ik bijvoorbeeld met 1 paneel van 200Wp een beter rendement halen?

Sloe Gin schreef :
@250 Wp is uiteraard meer dan 200Wp , dat lijkt me logisch.
Maar of je er genoeg aan hebt hangt helemaal af van de gebruikers.
Om daar achter te komen moet je eerst een lijst maken met alle gebruikers aan boord en zo nauwkeurig mogelijk de tijd dat die gebruikers aan staan.
Pas dan kun je met verschillende rekenmodelletjes op internet bepalen of een bepaald paneel groot genoeg is.
Overigesn zitten die bypass diodes tegenwoordig vrijwel altijd op een zonnpaneel. Niet zozeer vanwege de opbrengst maar vanwege de risico's van hotspots(brand risico).
Alleen de kleintjes (30 Watt en zo) zullen dat wel niet (altijd) hebben.
Ad

Sloe Gin,

Die 250Wp is juist wanneer ik alles bij elkaar optel.
Maar omdat er twee kleinere paneeltjes bij zitten zal het in de praktijk wat minder zijn.
De 190 Wp van de 4 48Wp panelen parallel was ´s zomers dik voldoende, er is hier bijna altijd een heel sterke zon in de zomer.
December en januari was het erg krap.

Met die 2 extra paneeltjes kom ik net boven de behoefte uit, wanneer ik ze in 2 serie´s van 48-48-30 schakel.
Ik verwacht dat een schakeling van 48-48-48 en daar naast 48-30-30 een ietsje beter resultaat zal geven.
De 2 30 Wp in serie beperken net zoveel dat éne 48 Wp pannel als één het doet.
Er is dan maar één serie die beperkt wordt.

Maar de drang naar meer stroom is nu niet zo groot, het gaat dus Mañana gedaan worden.
Een keer wanneer ik zin, tijd en gelegenheid heb en er niet iets leukers voorhanden is.

Bij vertrek was die 190 Wp ruim voldoende, maar er komt toch telkens wel een klein verbruikertje bij.
Uitschakelen wordt vergeten en zo.

Wat Yellow schrijft is helemaal de juiste wijze.
Maak een lijst met het vermogen van de gebruikers en de tijd dat ze bijstaan.
Doe daar zo´10% bij, want het valt altijd tegen.
Vermenigvuldig die waarde met 4 en je zit aardig in de buurt van een evenwicht tussen verbruik en produktie.

Neem accu capacitiet die met gemak de opbrengst van zonpanelen aankan.

Heb je veel mooi weer dan zijn de accu´s vol, maar bij een paar dagen somber weer zit je niet gelijk aan stroom draaien met de hoofd motor vast.

Neem een overbemeten regelaar zodat je zo nodig er nog een panneeltje bij kunt zetten wanneeer je te zuinig was met de sommetjes.

Mijn installatie:
250 Wp zonpaneel
450 Ah accu, die inmiddels in 8 jaar gezakt zal zijn naar 400Ah

Als verbruikers: koelkast, enkele computers, printer TV, radio/CD, kachel, ventilatoren, pompjes en verlichting, radar en marifoon
Zo nu en dan een 230V~ 600W haardroger en wat 230V~ gereedschap.
En dan vergeet ik vast nog wel wat.

Het is heel redelijk in balans.
Teveel werk om het helemaal uit te zoeken hoeveel het nu bijstaat en verbruikt.

Wat de koelkast ´s winters minder verbruikt gaat naar de kachel.

De boot is permanent bewoond, dus een heel ander beeld dan een weekeind zeiler.

Het loont om wat hogere prijs te betalen bij aanschaf van verbruikers die weinig stroom nemen.

Bij mij moet het zijn : "Fit en Forget".
Dat lukt niet altijd natuurlijk.
Maar van al de probleempjes die hier langskomen heb ik er nog niet één op de eigen boot mogen ervaren.
Ik schrijf dat toe aan het net even wat overbemeten zaken plaatsen, en een waakzaam oog hebben, niet op het goedkoopste randje balanceren.

Bedankt voor deze info Seafthinge.

Ik overweeg inderdaad een vrij dure koelbox (Waeco Coolfreeze CFX40) aan te schaffen in het voorjaar en t.z.t. een goede marifoon al dan niet met AIS.
Dat zullen mijn grootste verbruikers zijn naast de radio en led verlichting. Ik heb afgelopen zomer al geïnvesteerd in, in totaal, 270Ah aan accu's, maar twijfelde nog over het zonnepaneel. Als weekend toerzeiler en korte vakanties lijkt mij voorlopig een 100Wp paneel dan zeker wel voldoende.
Alleen zijn die dingen zo vreselijk groot

kom maar een keer in Hoorn kijken, valt best mee.

Altijd leuk

Sloe Gin,

Wanneer je nog moet aanschaffen, denk dan eens over 2 50Wp panelen. Is mogelijk wat makkelijker te plaatsen, je kunt kiezen tussen parallel of serie, en neem een MPPT regelaartje.
Die Victron 70/15 is niet duur en zeer robust.

Ik ben sowieso voor Victron te porren aangezien ik mijn Acculader en accuscheider ook al van dit merk heb. Raar eigenlijk dat ik dan alles van 1 merk wil maar goed

Buiten het montagegemak heeft het parallel c.q. in serie schakelen van twee panelen toch geen voordeel?
Het lijkt mij dat één enkel paneel al een optimale lay-out heeft.

Over de montage gesproken. Het lijkt mij het meest logisch om dat ene paneel of twee afzonderlijke panelen gewoon aan de hek railing te hangen al dan niet met een draaibare ophanging om te kunnen richten. Dan heeft de zon ook de beste exposure op de panelen.
Ook heb ik overwogen om een beloopbaar paneel op het voordek te monteren.
Maar net als achterop blijf ik het lelijke dingen vinden.

Het alles van één merk willen lijkt me niet verkeerd wanneer het goed bevalt. Het is dan doorgaans goed op elkaar aangepast.

Over wat mooi of lelijk is zal erg persoonlijk zijn.
Bij mij heeft goed functioneren een heel sterke prioriteit boven het er mooi uitzien.
Bij de meeste mensen is het andersom.

Ieder moet die keus voor zichzelf maken.
Maar het is, denk ik, wijs om alle pro en contra af te wegen en dan pas geld uit te geven.

Een beugel op de hekstoel met daarop meerdere, kleinere panelen die goed te stellen zijn geeft véél meer opbrengst en dus zou een kleiner vermogen kunnen volstaan.
Ze zijn daar niet erg kwetsbaar en zitten niet in de weg.
Je kunt er onderdoor op- en afstappen.
Er is makkelijk nog wat bij te plaatsen, mocht dat in de toekomst nodig zijn.
Een wat ruim bemeten MPPT geeft je de keus tussen parallel of serie, net wat het meeste opbrengt in de specifiele situatie.

Naar mijn mening is dat zoveel als maar mogelijk in serie. De panelen zijn dan kleiner en gaat er ééntje stuk dan zit je niet gelijk helemaal zonder en hoeft alleen een klein, goedkoper paneeltje vervangen te worden.


Een verwant onderwerp;
De eigenschappen van een MPPT regelaar zijn volgens mij ook geschikt om windmolentjes wat beter te regelen.
Ik kreeg zo´n ding, met defecte regelaar, heb het helemaal gemodificeerd zodat het met weinig wind (5Kn) al redelijk stroom geeft.
(De regelaar ben ik zelf)
Ik heb een keer 60V open spanning gemeten.
Zolang de accu niet vol is, past de zonpaneel regelaar zich aan.
Maar, zodra de accu vol is loopt de spanning te hoog op.
Ik denk dat een MPPT regelaar ook hier goed zou voldoen.
Eerst de 3 fasen wisselstroom gelijkrichten en dan voeden aan een MPPT regelaartje, zou volgens mij moeten werken.

Ik ben benieuwd naar vóór en/of tegen argumenten.

Dank voor je steekhoudende argumenten.